تعیین الگوی بهینه کشت گیاهان دارویی با استفاده از مدل ترکیبی TOPSIS-AHP (مطالعه موردی: استان قم)
- سال انتشار: 1399
- محل انتشار: مجله تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، دوره: 36، شماره: 6
- کد COI اختصاصی: JR_IJMAPR-36-6_001
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 284
نویسندگان
دانشجوی دکترای منابع طبیعی، گرایش بیابان زدایی، گروه مهندسی منابع طبیعی، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران
دانشیار، گروه مهندسی منابع طبیعی، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران
استادیار، گروه مهندسی منابع طبیعی، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران
استادیار، گروه مهندسی منابع طبیعی، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):۹۸.۱۰۰۰/۱۷۳۵-۰۹۰۵.۱۳۹۹.۳۶.۸۸۵.۱۰۴.۶.۱۵۷۸.۴ این تحقیق با هدف تعیین الگوی بهینه کشت گونه های گیاهی دارویی با استفاده از مدل ترکیبی فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و شباهت به گزینه ایده آل (TOPSIS) در استان قم انجام گردید. ابتدا از بین معیارهای متعدد و متنوع و اولویت دار تعیین الگوی بهینه کشت گیاهان دارویی، باتوجه به شرایط اکولوژیکی و اقتصادی منطقه مورد بررسی و با نظرسنجی از تعدادی متخصص آشنا با گیاهان دارویی، غربالگریمعیارها و گزینه هایی که دارای اهمیت و تاثیرگذاری بیشتری در این خصوص بود، انجام شد. در نهایت، ۶ معیار شامل آستانه تنش گرمایی، آستانه تنش سرمایی، بافت خاک، EC آب، نیاز آبی و مسائل اقتصادی و ۱۰ گزینه شامل آویشن باغی، بابونه آلمانی، زرشک معمولی، زعفران ایرانی، زیره سبز، کاسنی، کنجد، گل گاوزبان ایرانی، گل محمدی و نعناع معمولی انتخاب شدند. در مدل AHP، وزن هر کدام از معیارها با مقایسه زوجی بین آنها، با نرخ ناسازگاری ۰۲/۰ و با استفاده از نرم افزار Expert Choice تعیین گردید و سپس از تکنیک TOPSIS استفاده شد. نتایج نشان داد که در میان معیارهای تعیین الگوی بهینه کشت گیاهان دارویی در استان قم، بیشترین و کمترین وزن به ترتیب متعلق به معیارهای مسائل اقتصادی (فایده به هزینه) و بافت خاک بود. همچنین، در میان گزینه ها، زعفران ایرانی بهترین گزینه بود و گل محمدی، زیره سبز و گل گاوزبان در رتبه های بعدی قرار گرفتند. این تحقیق نشان داد که مدل ترکیبی TOPSIS-AHP می تواند در بررسی و اولویتبندی گزینه های مربوط به تعیین الگوی بهینه کشت گیاهان دارویی مورد استفاده قرار گیرد و از نقاط قوت هر دو مدل مذکور استفاده کرده و نقاط ضعف آن،ها را پوشش دهد.کلیدواژه ها
TOPSIS, تحلیل سلسله مراتبی, رتبه بندی, قم, گیاهان داروییاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.