مقایسه اثر بخشی آموزش والدگری مثبت و مدیریت والدین بر بهبود رابطه والد - کودک

زمینه و هدف: رابطه والد-کودک نقش مهمی در آسیب پذیری یا سلامت روان­شناختی کودکان دارد. روش­های مختلفی در مطالعات پژوهشی و بالینی برای بهبود روابط والدین با فرزندان، استفاده شده است. هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی آموزش والدگری مثبت و مدیریت والدین بر رابطه والد- کودک است. روش: روش پژوهش، نیمه­آزمایشی با طرح پیش ­آزمون- پس ­آزمون و پیگیری یک ماهه بود. جامعه آماری شامل تمامی والدین دانش ­آموزان دختر مبتلا به مشکلات رفتاری مدارس ابتدایی منطقه یک شهر تهران در سال تحصیلی ۹۹-۹۸ بود که از بین آنها، تعداد ۴۵ والد که دارای کودک مبتلا به مشکلات رفتاری معنادار بودند، انتخاب شده و به صورت تصادفی در ۳  گروه ۱۵ نفر (دو گروه آزمایش و یک گروه گواه) جایدهی شدند. پرسشنامه رابطه والد- فرزند (پیانتا، ۱۹۹۴) در هر سه مرحله مطالعه و روی هر سه گروه، اجرا شد. آموزش والدگری مثبت طی ۸ جلسه۹۰ دقیقه­ ای، و آموزش مدیریت والدین طی ۱۲ جلسه ۹۰ دقیقه ­ای، روی افراد گروه ­های آزمایش اجرا شد و گروه گواه هیچ مداخله ­ای دریافت نکردند. یافته ­ها:  نتایج تحلیل کوواریانس چندمتغیری نشان داد که بین سه گروه در مولفه های رابطه والد-کودک، تفاوت معنادار وجود دارد. هر دو مداخله، بر بهبود رابطه والد-کودک موثر بودند (عامل نزدیکی ۰/۰۱> P , ۱۲/۰۱= F؛ عامل وابستگی ۰/۰۱> P , ۱۹/۹۲= F؛ و عامل تعارض ۰/۰۱> P , ۳۷/۳۷= F) و اثربخشی یکسانی بر رابطه والد-کودک داشته اند. نتیجه­ گیری: یافته ­های این پژوهش نشان داد هر دو روش والدگری مثبت و مدیریت والدین از کارایی لازم برای بهبود رابطه والد–کودک برخوردارند، اما در روش آموزش مدیریت والدین در مرحله پیگیری، عدم هماهنگی و تعامل بین والدین در رفتار با کودک و بی­ انگیزگی و بی­ثباتی مادران در استفاده ماهرانه و مداوم از روش ­های آموزشی، سبب کاهش رابطه والد-کودک شده است.

کلیدواژه ها:

Positive parenting ، parental management ، parent-child relationship ، والدگری مثبت ، مدیریت والدین ، رابطه والد - کودک