مهدی نقی زاده - استادیار، گروه تولیدات گیاهی، دانشکده کشاورزی بردسیر، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران
روح اله مرادی - استادیار، گروه تولیدات گیاهی، دانشکده کشاورزی بردسیر، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران

شناسه دیجیتال (DOR):۹۸.۱۰۰۰/۱۷۳۵-۰۹۰۵.۱۴۰۰.۳۷.۱۳.۱۰۵.۱.۱۶۰۵.۱۶۱۰ این تحقیق بهمنظور بررسی پتانسیل کشت مخلوط افزایشی اسطوخودوس (Lavandula angustifolia Mill.) و بابونه (Matricaria chamomilla L.) جهت بهبود کارایی مصرف نور به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی بردسیر، دانشگاه شهید باهنر کرمان در سال زراعی ۱۳۹۷-۱۳۹۸ اجرا شد. تیمارها شامل کود در چهار سطح (۱- شاهد، ۲- NPK: ۶۹، ۴۶ و ۲۵ کیلوگرم در هکتار، ۳- کود گاوی: ۲۰ تن در هکتار و ۴- ترکیب NPK با کود گاوی به میزان نصف از هر کدام) و الگوی کاشت در سه سطح (۱- کشت خالص اسطوخودوس، ۲- کشت خالص بابونه و ۳- کشت مخلوط افزایشی دو گیاه اسطوخودوس (گیاه اصلی) و بابونه (گیاه همراه)) بود. نتایج نشان داد که مجموع شاخص سطح برگ دو گیاه در کشت مخلوط به طور معنیداری بالاتر از کشت خالص هر دو گیاه بود. استفاده توام کود گاوی + NPK بالاترین میزان ماده خشک اسطوخودوس (۸۶۸ کیلوگرم در هکتار)، عملکرد گل بابونه (۳۶۶ کیلوگرم در هکتار)، درصد اسانس بابونه (۰.۵۶%) و اسطوخودوس (۰.۸۰%) و تشعشع جذبی (۱۳۲۱ مگاژول در متر مربع) را در تمامی الگوهای کاشت دارا بود. اختلاف معنیداری بین الگوهای کشت از نظر درصد اسانس مشاهده نشد. به دلیل هم پوشانی کانوپی دو گیاه در الگوی کشت مخلوط، میزان تشعشع فعال فتوسنتزی جذب شده طی فصل رشد در تیمار کشت مخلوط بالاتر از کشت خالص دو گیاه بود. نسبت برابری زمین (LER) بر حسب تشعشع در تیمارهای کودی بین ۱.۳۳ تا ۱.۳۷ متغیر بود. بالاترین میزان کارایی مصرف نور (۱.۶۳ گرم ماده خشک بر مگاژول تشعشع) برای بابونه در کشت مخلوط در تیمار کود گاوی + NPK حاصل شد. به طور کلی، نتایج تایید نمود که استفاده از تیمار کود گاوی + NPK و کشت مخلوط دو گیاه میتواند راه کار مناسبی برای استفاده کاراتر از نور و بهبود عملکرد کمی و کیفی دو گیاه باشد.

تشعشع فعال فتوسنتزی, نسبت برابری زمین, جذب نسبی, شاخص سطح برگ