برزو یوسفی - دانشجوی دکترای فیزیولوژی گیاهی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمانشاه، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرمانشاه، ایران
سید رضا طبایی عقدایی - دانشیار، اکولوژی زراعی، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
علیرضا امیری - کارشناس باغبانی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمانشاه، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرمانشاه، ایران

در این تحقیق، تعداد ۴۸ اکسشن گل محمدی (Rosa damascena Mill.) از نواحی مختلف ایران (۱۱ اکسشن بومی کرمانشاه و ۳۷ اکسشن از استان های دیگر کشور) در آزمایشی با طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقاتی مهرگان استان کرمانشاه در سال های ۱۳۸۵-۱۳۹۰ کشت شدند و صفات عملکردی، مرفولوژیک و فنولوژیک آنها مورد مطالعه قرار گرفت. هر کرت آزمایشی مشتمل بر سه پایه با فاصله ۳ متر × ۳ متر بود. آبیاری قطره ای هر ۱۰ روز یک بار انجام شد. همچنین، کودهای شیمیایی و سموم در مزرعه استفاده نشدند. صفات مورد نظر بعد از استقرار نهال ها در سال های سوم الی پنجم ثبت و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد که تمام صفات مورد بررسی در بین سال های آزمایش و در بین اکسشن های مختلف، تفاوت معنی داری (P<۰.۰۱) داشتند. واریانس اثر متقابل اکسشن × سال در تمام صفات معنی دار بود (P<۰.۰۱). با توجه به نتایج می توان اکسشن های کرمانشاه کدهای ۱۰، ۱۱، ۲ و ۳، کردستان ۱ و اصفهان کدهای ۷ و ۴ را به عنوان اکسشن های سازگار و دارای عملکرد گل و اسانس مناسب جهت کشت در شرایط آب و هوایی استان کرمانشاه معرفی کرد.

اسانس, صفات فنولوژیک, عملکرد گل, گل محمدی (Rosa damascena Mill.)