سارا تیموری - استادیار پژوهش، بخش تحقیقات صنوبر و درختان سریع الرشد، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
محمد خسروشاهی - دانشیار پژوهش، بخش تحقیقات بیابان، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
سمانه رضوی زاده - استادیار پژوهش، بخش تحقیقات بیابان، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
فاطمه درگاهیان - استادیار پژوهش، بخش تحقیقات بیابان، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
زهرا سعیدی فر - پژوهشگر، بخش تحقیقات بیابان، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

با توجه به اهمیت اکوسیستم تالابی هورالعظیم واقع در استان خوزستان و مرز کشور ایران و عراق، این مطالعه با هدف آشکارسازی تغییرات پهنه آبی تالاب و عوامل اثرگذار بر آن انجام گرفته است. تغییرات غیر معمول تالابها سبب شده که برخی از آنها که بسترشان خشکیده است در بعضی از مناطق به کانون تولید گرد و غبار تبدیل شوند. از آنجا که آبگیری تالاب هورالعظیم نقش موثری در مهار بخش قابل توجهی از کانون گرد و غبار متاثر از آن در استان خوزستان دارد، تغییرات پهنه آبی آن و عوامل موثر در پسروی پهنه آبی تالاب، در این مطالعه بررسی گردیدند.جهت آشکارسازی تغییرات پهنه تالاب، از سری زمانی ۳۳ ساله تصاویر ماهواره لندست منتهی به سال ۲۰۱۷ در دو فصل مرطوب و فصل خشک استفاده شده است. با استفاده از روش تلفیقی طبقه بندی نظارت شده با استفاده از الگوریتم حداکثر احتمال و همچنین طبقه بندی با استفاده از اعمال شاخص NDVI، تالاب به چهار طبقه شامل آب، پوشش گیاهی، پوشش گیاهی مستقر در آب و خاک لخت تقسیم شده است . روند تغییرات تالاب نمایانگر کاهش سطح آبدار پهنه ۱ (قسمت شمالی تالاب ایرانی) از ۴۹ درصد به ۳۲ درصد و کاهش سطح آبدار پهنه ۲ (قسمت جنوبی تالاب ایرانی) از ۵۷ درصد به ۸ درصد از دهه اول تا دهه آخر مطالعه می باشد. در عین حال افزایش خاک لخت از دهه اول تا دهه آخر مطالعه در محدوده از ۱۷ درصد به ۴۰ درصد در هور شمالی و از ۳۹ درصد به ۸۹ درصد در هور جنوبی است.

استان خوزستان، بین النهرین، تالاب هورالعظیم، تصاویر ماهواره لندست، گرد و غبار، سد کرخه