برآورد کمبود جریان ماهانه در دوره های خشکسالی هیدرولوژیک در حوضه گرگانرود

خشکسالی هیدرولوژیک معمولا دارای اثرات قابل توجهی بر کمیت و کیفیت منابع آب است که باعث کمبود آب در بخش های مختلف مصرف می گردد. مطالعه این پدیده از نظر شدت، فراوانی و گستره وقوع از اهمیت بالائی برخوردار است. هدف از پژوهش حاضر تعیین دوره های شروع و پایان خشکسالی و میزان حجم کمبود در طول دوره آماری ۳۸ ساله در ایستگاه های هیدرومتری استان گلستان می باشد. براساس توزیع جریان در ماه های مختلف، ضریب وزنی اهمیت خشکی در هر ماه محاسبه گردید. در ادامه از کم نمودن دبی هر ماه از میانگین درازمدت و ضرب آن در فاکتور وزنی، دبی موثر محاسبه گردید. تفاوت میانگین دبی و دبی موثر به عنوان کمبود ماهانه مد نظر قرار گرفت. در نتیجه با تعیین شروع و پایان خشکی، مجموع کمبود جریان رودخانه محاسبه شد. براساس نتایج به دست آمده، بیش ترین مقادیر نسبت حجم کمبود به حجم آبدهی در ایستگاه های تقی آباد، بصیرآباد و حاجی قوشان به ترتیب برابر ۲۸/۱، ۲۷/۱ و ۰۷/۱ می باشد. در مجموع می توان گفت که در اکثر ایستگاه های مورد مطالعه، در ماه های خرداد، تیر و مرداد کمبود جریان اتفاق افتاده است. هم چنین میزان حجم کمبود (میلیون مترمکعب) در ایستگاه های واقع در مناطق بالادست کم تر بود.    

کلیدواژه ها:

Flow variation ، Deficit volume ، Threshold level ، Hydrological drought ، Flow deficit ، تغییرات جریان ، حجم کمبود ، حد آستانه ، خشکسالی هیدرولوژیک ، کمبود جریان