واحدبردی شیخ - Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
سلیمه سقر - Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
عبدالرضا بهره مند - Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
چوقی بایرام کمکی - Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources

     این پژوهش دو روش روندیابی جریان سطحی موج سینماتیک و زمان-مساحت در حوزه  آبخیز بالادست سد بوستان را مورد بررسی قرار داده است. در ابتدا ضمن بررسی ویژگی­ها و شرایط استفاده از این روش­ها و بیان خصوصیات هیدرولیکی و هیدرولوژیکی جریان رواناب در سطح حوزه  آبخیز تمر، اقدام به نوشتن الگوریتم و کدنویسی روش­های موج سینماتیک و مدت- مساحت گردید. و هیدروگراف جریان در خروجی حوزه  آبخیز برآورد ­شد. پس از ارزیابی نتایج مدل در دوره واسنجی و اعتبارسنجی، مقادیر ناش- ساتکلیف به ترتیب برای روش موج سینماتیک ۸۸۲/۰ و ۷۴۵/۰ و برای روش زمان- مساحت ۹۰۳/۰ و ۷۴۸/۰ به دست آمد.  نتایج نشان داد که اختلاف فاز زمانی میان هیدروگراف­های شبیه­ سازی شده و مشاهداتی خصوصا در زمان تا اوج وجود دارد. یکی از دلایل عدم انطباق کامل را می­توان به کمبود تعداد ایستگاه ­های بارانسنجی حوزه  آبخیز و عدم امکان تهیه نقشه مناسب توزیع بارندگی برای حوزه  آبخیز دانست. با توجه به نقشه زون­بندی بارش که با روش نزدیکترین فاصله در محیط سیستم اصلاعات جغرافیایی به دست آمد، دو پهنه بارندگی مشخص گردید و میزان بارندگی در هر پهنه یکنواخت در نظر گرفته شده اما اختلاف بارندگی در دو پهنه نسبتا زیاد بود که یکی از مهم­ترین عوامل بروز خطا در شبیه سازی زمان وقوع هیدروگراف می­توان قلمداد کرد. به­ طورکلی با توجه به فرضیات و محدودیت­های­ مدل­ها، روش­های مذکور جهت شبیه سازی هیدروگراف جریان خروجی مناسب می­باشند. از جمله محدودیت­های روش موج سینماتیک فرض برابری شیب سطح آب با شیب بستر است که کاربرد آن را برای حوزه ­های آبخیز کوچک و دامنه­های شیب دار محدود می­کند. همچنین در روش زمان- مساحت توزیعی اثر ذخیره­ای برای هر پیکسل در نظر گرفته می­ شود که بسیار ناچیز و قابل صرف­ نظر است در حالی که اثر ذخیره­ای کل حوزه  بسته به تراکم شبکه آبراهه­ ها و شکل حوزه  می ­تواند چشم­ گیر باشد.

Distributed modeling, Flow hydrograph, Loess lands, Tamer station, مدل سازی توزیعی, هیدروگراف جریان, اراضی لسی ایستگاه تمر