مقایسه روش های شبکه های عصبی مصنوعی، شبکه بیزین و برنامه ریزی بیان ژن در پیش بینی خشکسالی (مطالعه موردی: ایستگاه سینوپتیک مراغه)

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: پژوهشنامه مدیریت حوزه آبخیز، دوره: 11، شماره: 21
  • کد COI اختصاصی: JR_JWMR-11-21_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 309
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

عباس عباسی

Urmia University

کیوان خلیلی

Urmia University

جواد بهمنش

Urmia University

اکبر شیرزاد

Urmia University of Technology

چکیده

          خشکسالی جزء جدایی­ ناپذیر هر اقلیمی محسوب می­ گردد که تاثیرات مهمی بر بخش­ های مختلف جامعه دارد و سبب افزایش فشار بر منابع آبی می ­گردد. لذا پیش ­بینی وضعیت آتی آن می ­تواند به برنامه ­ریزان و تصمیم گیران در بخش­های مختلف کمک شایانی نماید. در این تحقیق جهت پیش­ ینی خشکسالی در مقیاس­های زمانی مختلف شاخص خشکسالی بارش و تبخیر تعرق استاندارد (SPEI) از ۵ ورودی مختلف شامل مقادیر شاخص SPEI با تاخیرهای یک تا ۵ ماهه استفاده و سپس از سه روش هوشمند شامل برنامه ­ریزی بیان ژن (GEP)، شبکه بیزین (BN) و شبکه عصبی مصنوعی (ANN) جهت پیش­ بینی مقادیر آتی استفاده گردید. نتایج نشان داد که هر سه روش در مقیاس زمانی کوتاه­ مدت شاخص SPEI از دقت مناسب برخوردار نمی ­باشند به طوری که بهترین عملکرد در مقیاس زمانی یک ماهه مربوط به مدل شبکه بیزین با ضریب همبستگی ۱۴۲/۰ و در مقیاس سه ماهه مربوط به روش ANN با ضریب همبستگی ۷۰۴/۰ می ­باشد. نتایج همچنین نشان داد که دقت پیش­ بینی­ مدل با افزایش مقیاس محاسبه SPEI رابطه مستقیم دارد و با افزایش مقیاس زمانی SPEI، دقت پیش ­بینی افزایش پیدا می­ کند. همچنین هر سه روش در مقیاس­های زمانی بلندمدت از عملکرد مناسبی برخوردار می­ باشند.   واژه­های کلیدی: پیش­بینی، خشکسالی، مراغه، مدل هوشمند، شاخص SPEI

کلیدواژه ها

Drought, Intelligent Model, Prediction, SPEI, Maragheh, پیش­ بینی, خشکسالی, مراغه, مدل هوشمند, شاخص SPEI

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.