هم سنجی قاعده بسیط الحقیقه و عبارت عرفانی «ان مسمی الله احدی بالذات کل بالاسماء»
محل انتشار: فصلنامه پژوهش های فلسفی، دوره: 15، شماره: 35
سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 194
فایل این مقاله در 19 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_PHILO-15-35_007
تاریخ نمایه سازی: 4 مهر 1400
چکیده مقاله:
قاعده بسیطالحقیقه، بیان کننده نسبت مصداق حقیقی آن یعنی خدا با عالم است. همسویی این نسبت در حکمت متعالیه و عرفان، همچنین تصریح ملاصدرا به دریافت شهودی عارفان از درونمایه این قاعده، اندیشه را به جستجوی نظائر آن در عرفان وا میدارد. نزدیکترین تعبیر عرفانی به مضمون قاعده یاد شده این سخن ابن عربی است که «ان مسمی الله احدی بالذات، کل بالاسماء»، تا جایی که میتوان آن را با اصلاحاتی، همتای قاعده بسیطالحقیقه، در عرفان به حساب آورد. معنای این عبارت، نفی کثرت بواسطه احدیت ذاتی خدا و توجیه کثرتها بواسطه صدور عالم از اسماء الهی است. این باور عارفانه، نتایجی چون؛ انتساب تمامی احکام ایجابی و سلبی به خدا، وحدت در عین کثرت و کثرت در عین وحدت، و درستی همزمان تشبیه و تنزیه را در پیدارد. بررسی تحلیلی این موارد نشان میدهد محتوای ایجابی قاعده بسیطالحقیقه در «کلالاشیاء» دانستن حقتعالی همان عبارت عرفانی است که جمع وجود خدا با موجودیت سایرین را برنمیتابد، به این معنا که وجود حق تعالی به عنوان ظاهر غیر از عالم به عنوان ظهورات اوست.
نویسندگان
مهدی سعادتمند
استادیار گروه معارف، دانشگاه یزد، یزد، ایران.
علی بابایی
استادیار گروه فلسفه، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :