استفاده از مدل تابعیت تصادفی دو متغیره در تجزیه ژنتیکی صفت شیر گاومیش های بومی ایران

مدل­ های تابعیت تصادفی دو متغیره برای برآورد اجزای(کو) واریانس رکوردهای روز آزمون تولید شیر در دوره اول و دوم شیردهی گاومیش استفاده شد. داده­ ها شامل ۱۰۱۳۳ رکورد روز آزمون تولید شیر متعلق به ۸۶۲ گاومیش در دوره شیردهی اول و ۷۸۶ گاومیش در دوره شیردهی دوم بودندکه توسط مرکز اصلاح نژاد دام و بهبود تولیدات دامی کشوراز سال ۱۳۷۲ تا ۱۳۹۰ جمع آوری شده بودند. در مدل تجزیه، اثرات ثابت گله-تاریخ روز آزمون(HTD)، سال-فصل (YS) زایش برآزش شدند و سن حیوان در هنگام زایش به ­عنوان متغیر همراه در نظر گرفته شد. اثرات تصادفی مدل شامل اثر ژنتیکی افزایشی، اثر محیطی دائمی و اثرات باقیمانده بودند. اجزای (کو) واریانس مورد نیاز برای برآورد پارامترهای ژنتیکی صفات مورد مطالعه با روش حداکثر درست نمایی محدود شده (REML) در نرم ­افزارWOMBAT به­ دست آمد. درمدلی با دو دوره زایش، رکوردهای روز آزمون هردوره شیردهی به­ عنوان یک صفت جداگانه در نظر گرفته شد. در دوره شیردهی اول، مقدار وراثت­ پذیری کم تا متوسط (در دامنه­ ای بین ۰۵/۰تا ۲۶/۰) و با یک الگوی نامنظم برآورد گردید. دردوره شیردهی دوم، مقدار وراثت­ پذیری از ۲۹/۰ در روز آزمون اولیه به ۳۱/۰ در روز آزمون دوم افزایش یافت؛ سپس با اندکی کاهش در طول دوره شیردهی مجددا در دو روز آزمون انتهایی روند افزایشی (به­ترتیب ۱۴/۰ و ۲۹/۰) نشان داد.  دامنه همبستگی ژنتیکی بین روز آزمون اول در دوره شیردهی اول با تمام روز آزمون­ها در دوره شیردهی دوم بین ۰۷/۰- تا ۷۳/۰+ گزارش شد. وراثت­پذیری رکوردهای روز آزمون تولید شیر در بخش­ های ابتدایی شیردهی برای دوره شیردهی اول و دوم زیاد بود که نشان می­ دهد این صفت می­ تواند در ماه ­های ابتدایی شیردهی به­ عنوان معیار انتخاب در گاومیش های بومی ایران استفاده شود.    

کلیدواژه ها:

Bivariate Random ، Day Models ، Genetic Parameters ، Legendre Polynomials Function ، Regressions Tes ، تابع چندجمله­ ای لژاندر ، مدل­ های روز آزمون ، تابعیت تصادفی دو متغیره ، پارامترهای ژنتیکی