سیده فاطمه میرمجتبایی - دانشجوی دکتری حقوق بین الملل عمومی، واحد امارات، دانشگاه ازاد اسلامی، دبی، امارات متحده عربی
موسی موسوی زنوز - استادیار گروه حقوق، موسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی، تهران، ایران نویسنده مسئول
بهشید ارفع نیا - دانشیار گروه حقوق، واحد تهران مرکزی، دانشگاه ازاد اسلامی، تهران، ایران.

در این مقاله انواع خسارت و روش های جبران خسارت در حقوق بین الملل عمومی و حقوق بین الملل سرمایه گذاری بررسی گردید. انواع خسارت در حقوق بین الملل عمومی عبارتند از خسارت مستقیم، خسارت غیر مستقیم، خسارت تاخیر تادیه، عدم النفع، خسارت معنوی و خسارت تنبیهی. روشهای جبران خسارت عبارتند از: اعاده وضع به حال سابق، پرداخت غرامت، جلب رضایت، قطع و عدم تکرار عمل خلاف. در حقوق بین الملل سرمایه گذاری، به طور معمول خسارت مستقیم و خسارت غیر مستقیم قابل مطالبه است و روش جبران خسارت پرداخت غرامت است. روش تحقیق، توصیفی_ تحلیلی و مقایسه ای و روش گردآوری اطلاعات، کتابخانه ای است. یافته های تحقیق نشان می دهد، در حقوق بین الملل عمومی جبران خسارت کامل مد نظر است و در حقوق بین الملل سرمایه گذاری، بیشتر غرامت مناسب در نظر گرفته می شود. بنابراین برخی خسارتهای موجود در حقوق بین الملل در حقوق سرمایه گذاری خارجی قابل جبران نیست. با توجه به اینکه روابط حقوقی بین سرمایه گذار و سرمایه پذیر غالبا در قراردادهای سرمایه گذاری گنجانده می شود و این گونه قراردادها ماهیت حقوق خصوصی دارند. به منظور حفظ حقوق طرفین و از بین بردن اختلاف نظرهای موجود در خصوص نوع خسارت وارده و روش های جبران خسارت در عرصه سرمایه گذاری خارجی، می توان خسارتهای احتمالی و نیز روش مطلوب جبران خسارت را ضمن قرارداد سرمایه گذاری خارجی گنجاند.

واژگان کلیدی: حقوق بین الملل عمومی, حقوق بین الملل سرمایه گذاری, خسارت, رویه قضایی بین المللی