تجزیه مسیر اثر متقابل ژنوتیپ× محیط و بررسی پایداری عملکرد لاین های امیدبخش جو در اقلیم گرم

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی، دوره: 13، شماره: 38
  • کد COI اختصاصی: JR_JCB-13-38_017
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 317
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

علی براتی

Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO)

حسن زالی

Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO)

ایرج لک زاده

Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO)

شیرعلی کوهکن

Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO)

جبار جعفربای

Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO)

مهدی جباری

Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO)

آرش حسین پور

Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO)

اکبر مرزوقیان

Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO)

احمد قلی پور

Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO)

امید پودینه

Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO)

معصوم خیرگو

Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO)

چکیده

ارزیابی ژنوتیپ­ها در چندین محیط پیش­شرط توسعه ژنوتیپ­های پایدار و برتر برای تولید پایدار جو در شرایط مختلف محیطی است. به ­منظور بررسی پایداری عملکرد و تعیین سهم صفات مختلف مورفو-فنولوژیک در اثر متقابل ژنوتیپ× محیط در لاین­های جو، ۱۷ لاین امیدبخش جو همراه با سه شاهد شامل ارقام نیمروز/صحرا و اکسین و لاین WB-۹۴-۳ در طی دو سال زارعی ۹۸ -۱۳۹۶ در پنج ایستگاه منطقه گرم کشور شامل ایستگاه­های اهواز، داراب، زابل، گنبد و مغان در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار مورد بررسی قرار گرفتند. تجزیه پایداری با استفاده از روش­های مختلف ناپارامتری انجام شد و نتایج آماره های ناپارامتری با استفاده از شاخص انتخاب ژنوتیپ ایده­آل (SIIG) ادغام شدند. داده ­های مورفو-فنولوژیک با استفاده از مدل تجزیه مسیر که از یک اثر اصلی و چهار اثر ضربی تشکیل شده است، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. زمان گل­دهی(X۱) ، زمان رسیدگی(X۲) ، ارتفاع بوته (X۳) و وزن هزار دانه (X۴) به ­عنوان صفات متوالی برای توجیه عملکرد دانه (Y) در نظر گرفته شدند. نتایج تجزیه واریانس عملکرد دانه با استفاده از روش­های پارامتری و ناپارامتری نشان داد که اثر ژنوتیپ، محیط و اثر متقابل ژنوتیپ× محیط در سطح احتمال یک درصد معنی­ دار است. براساس بیشتر روش­های ناپارامتری (شاخص SIIG) ژنوتیپ­های شماره­ی G۱۰، G۱۸، G۱۹، G۱۶ و G۱۵ جزء ژنوتیپ­های پایدار با عملکرد دانه بالاتر از متوسط کل بودند. همبستگی مثبت شاخص SIIG با اجزاء ژنوتیپی تعداد روز تا گل­دهی (V۱) و وزن هزار دانه (V۴) نشان داد که وزن هزار دانه و تعداد روز تا گل­دهی نقش اصلی را در اثر متقابل ژنوتیپ× محیط جو در مناطق گرم دارند.

کلیدواژه ها

Nonparametric methods, SIIG index, Stability analysis, تجزیه پایداری, روش های ناپارامتری, شاخص SIIG

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.