فرخناز فتحی

روسیه که از ابتدای دهه ۹۰ سودای بازگشت به موقعیت قدرت بزرگ را در سر میپروراند، اما مشکلات عدیده اقتصادی پی گیری عملی این آرمان را ۱۵ سال به تاخیرانداخته بود، در این مقطع خود را در مرحله ای جدید از توزیع قدرت جهانی می دید کهمی توانست سهمی بایسته از آن کسب کند. جهان از مرحله تک قطبی عبور کرده و هرچند هنوز نظم مشخصی جایگزین آن نشده، اما آنچه مسلم است نظام امنیت بین الملل بهسمت چند جانبه گرایی پیش رفته است. روسیه در این مقطع با توجه به کسب موفقیتهای محسوس در حوزه اقتصاد، پیشرفت های نسبی در بخش نظامی و دستاوردهای قابلملاحظه در عرصه دیپلماتیک و سیاسی خود را قدرتی نوظهور می دانست که ظرفیت هایآن در حال ارتقاء بود و به تبع آن فرصت های جدیدی برای تغییر جایگاه این کشور درسیستم بین الملل شکل می گرفت. سیاست روس ها در قبال خاورمیانه، چه در زمانشوروی و چه در زمان پس از فروپاشی، همواره از طریق چگونگی و نوع رابطه این کشور باغرب و به ویژه ایالات متحده آمریکا تعریف می گردد. برای مثال، در زمان جنگ سرد، باتوجه به رقابت میان روس ها و آمریکایی ها، اتحاد جماهیر شوروی در صدد ایجاد اختلالدر منافع غرب در منطقه از طریق متحدان و مشتریان خود در منطقه خاورمیانه بود اما دردوره پساشوروی و در دهه نود میلادی، با توجه به نزدیکی روسیه و آمریکا، شاهد گسترشروابط روس ها با کشورهای خاورمیانه، آن هم از طریق تعاملات و تبادلات اقتصادی بودیمبنابراین افزایش نفوذ روسیه در خاورمیانه از دو جهت برای آمریکا ناخوشایند و نگران کننده بود.

سیاست خارجی روسیه، خاورمیانه، اتحاد جماهیر شوروی، رئالیسم روسی