تاثیرات بازدارنده گردشگری بر شاخص های توسعه پایدار (نمونه موردی شهرمشهد)

از جمله مهمترین راه های درآمدزایی و برون رفت از مشکلات اقتصادی در صحنه های بین المللی، ملی، منطقه ای، ناحیه ای ومحلی، تقویت صنعت گردشگری و توجه ویژه به آن است. مشهد بدلیل برخورداری از پتانسیل-های متعدد ازجمله وجود بارگاه امام رضا (ع) و دارا بودن جاذبه های متنوع دیگر، پتانسیل و ظرفیت قابل توجهی در جذب گردشگر دارد. به دلیل منافع سرشار گردشگری، مدیران شهری بدون لحاظ آثار بازدارنده گردشگریبر محیط و کالبد شهرها به دنبال بهره مندی هرچه بیشتر از درآمدهای پایدار در این حوزه هستند اما ورود شتابزده شهرها به حوزه گردشگری بدون ملاحظه آثار و تبعات جانبی آن ممکن است هزینه های متعددی بر شهرها تحمیل کرده و باعث مسایل مختلفی گردد. در این تحقیق سعی گردید آثار جانبی گردشگری در شهرمشهد در سه بعد اقتصادی، اجتماعی فرهنگی و زیستمحیطی بررسی شده و با توجه به نظرات کارشناسان خبره حوزه مدیریتشهری و گردشگری اولویتبندی گردد. در این پژوهش به منظور انتخاب آگاهانه شرکت کنندگان، از روش نمونهگیری، هدفمند و جهت گردآوری اطلاعات از مصاحبه عمیق با متخصصین و مدیران گردشگری شهری استفاده شده است. جامعه آماری متشکل از ۱۹ نفر از خبرگان و مدیران بوده که حجم مورد نظر بر اساس رویکرد اشباع نظری تعیین شده است. در تحلیل داده های بدست آمده از ماتریس مقایسه زوجی استفاده گردید. در پی استخراج و پیاده سازی مصاحبه ها یکی پس از دیگری، متغیرهای اثرگذار بر روند گردشگری شهرمشهد ظاهر گردید. بیشترین تاثیرات بازدارنده گردشگری مشهد به ترتیب در بعد اقتصادی شامل نابرابری درآمدی، افزایش هزینه های زندگی و گسترش حاشیه نشینی، در بعد فرهنگی اجتماعی شامل افزایش ناهنجاری های اجتماعی، شکاف طبقاتی، و حذف ارزش های جوتمع سنتی و در بعد زیست محیطی شامل کاهش ظرفیت اکولوژیک، تخریب پوشش گیاهی و جانوری و آلودگی آب و هوا بوده است.

کلیدواژه ها:

مشهد ، گردشگری ، توسعه پایدار ، ابعاد بازدارنده