حشر اکبر از نگاه فریقین، با تاکید بر دیدگاه ملاصدرا و فخر رازی
- سال انتشار: 1395
- محل انتشار: دوفصلنامه پژوهشنامه امامیه، دوره: 2، شماره: 3
- کد COI اختصاصی: JR_IMAMIYA-2-3_002
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 488
نویسندگان
دانشیار گروه مذاهب کلامی، دانشگاه ادیان و مذاهب .
دانشجوی دکتری مذاهب کلامی، دانشگاه ادیان و مذاهب
چکیده
چکیده حشر اکبر یکی از مسائل کلامی است که فرق اسلامی بر آن اتفاق دارند و معارف مربوط به آن از حیث سعه مفهومی، گستره، محل و کیفیت وقوع درخور توجه است. این معارف در مقاله حاضر با رویکردی عقلی نقلی از نگاه فریقین و به ویژه توجه به تحلیل و رای دو اندیشمند عقلگرا صدرالدین شیرازی و فخر رازی بررسی شده است. بدین منظور، به موازات صدق تعبیر «حشر اکبر» بر مرحله نخست قیامت کبرا تا تعمیم آن بر کل موقف قیامت در تحلیل مفهومی، توجه به تجرد نفس و نیز شعور و ادراک انسان و حیوان در کنار استشهادات قرآنی و روایی، فهم ضرورت و نیز گستره حشر را در تبیین عقلی، تسهیل می کند، چنانچه نطق زمین در محشر که از تصریحات قرآنی است، از مقدمات نقلی اثبات این گستره است. همچنین، با وجود اینکه تبیین عقلی درباره محل حشر اکبر رسا نیست، دلالت برخی آیات و روایات بر حضور همین زمین فعلی، با تغییر اوصاف عرضی آن است. کیفیت حشر اکبر نیز، هرچند در خصوص انسان، با ظهور صفات و ملکات نفسانی ناشی از اختیار و تکلیف محل تاکید است، اما این کیفیت به روشنی در خصوص حیوانات و نیز نباتات و جمادات تبیین نشده است.کلیدواژه ها
حشر اکبر, قرآن, روایات, ملاصدرا, فخر رازیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.