حسین جوادی نیا - دانش آموخته دکتری مدرسی معارف اسلامی دانشگاه پیام نور قم

جابر بن یزید جعفی از اصحاب امام باقر و امام صادق (ع) و از راویان مشهور شیعه است که روایات مدح و ذم متعددی درباره اش وارد شده است. عده ای اندک از دانشمندان امامیه وی را تضعیف کرده اند؛ اما بسیاری دیگر او را توثیق کرده و در شمار برترین راویان و خواص اصحاب این دو امام آورده اند. آن روایات ذم و آرای تضعیف بهانه ای شده تا ناصر بن عبدالله قفاری، از علمای معاصر وهابی، در کتاب اصول مذهب الشیعه تلاش کند چهره ای کذاب و جاعل از جابر به تصویر بکشد و روایات منقول از وی در منابع روایی شیعه را مخدوش و ضعیف جلوه دهد. این نوشتار با بررسی سندی و متنی مستندات قفاری درباره جابر جعفی، نشان می دهد ایرادهای وی صحیح نیست و جابر از اتهام های مورد نظر (مانند جرح روایات، اختلاط، دیوانگی، جادوگری و شعبده بازی) مبرا است. سند تمام روایات مورد استناد قفاری در باب دیوانگی، جادوگری و شعبده بازی جابر ضعیف است و برخی روایات ضعف متنی نیز دارند. مستند وی درباره اختلاط جابر نیز مخدوش و غیر قابل استناد است.

جابر بن یزید جعفی, ناصر بن عبدالله قفاری, اصول مذهب الشیعه, دیوانگی, جادوگری