ارزیابی مولفه های جوانه زنی و رشد گیاهچه اکوتیپ های کنجد (Sesamum indicum L.) در شرایط تنش شوری
- سال انتشار: 1393
- محل انتشار: فصلنامه تنش های محیطی در علوم زراعی، دوره: 7، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_ESCS-7-2_008
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 337
نویسندگان
دانش آموخته دکترای فیزیولوژی گیاهان زراعی
عضو هیئت علمی دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
عضو هیئت علمی دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
عضو هیئت علمی دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
چکیده
جوانه زنی و رشد گیاهچه برای استقرار گیاهان تحت شرایط شور اهمیت دارد. از این رو انتخاب گیاهانی که جوانه زنی سریع و یکنواختی در شرایط شور دارند می تواند به استقرار اولیه و رشد گیاهچه کمک نماید. به منظور ارزیابی واکنش اکوتیپ های کنجد به تنش شوری، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار در شرایط آزمایشگاه اجرا شد. فاکتور اول شامل پنج اکوتیپ کنجد (MSC۳،MSC۶،MSC۷،MSC۱۲ و MSC۱۴) و فاکتور دوم شامل ۱۱ سطح شوری آب (۱، ۳، ۶، ۹، ۱۱/۴، ۱۴/۵، ۱۶/۴، ۱۹/۶، ۲۱/۱، ۲۳/۱ و ۲۵/۱ دسی زیمنس بر متر) بود، که از آب چاههای موجود در منطقه با هدایت الکتریکی ۵/۲، ۱۰ و ۲۳ دسی زیمنس تهیه و سپس تیمارهای مورد نیاز از طریق رقیق یا غلیظ سازی آماده شدند. نتایج نشان داد که با افزایش شوری جوانه زنی کاهش یافت به طوری که در شوری ۲۳/۱ دسی زیمنس بر متر جوانه زنی بسیار جزئی بود و در شوری ۲۵/۱ هیچگونه جوانه زنی مشاهده نشد. شوری اثر معنی داری بر مولفه های جوانه زنی درصد نهایی (تجمعی) جوانه زنی (FGP)، سرعت جوانه زنی (GR)، یکنواختی جوانه زنی (GU)، زمان رسیدن به ۵۰ درصد جوانه زنی (T۵۰)، انرژی جوانه زنی (GE)، شاخص بنیه گیاهچه (SVI) ، طول ساقه چه و نسبت وزن خشک ریشه چه به ساقه چه (R/S) داشت، با وجود این با افزایش سطوح شوری این مولفه ها به طور یکسان تحت تاثیر قرار نگرفتند. در شوری ۳ دسی زیمنس بر متر شاخصهای مربوط به رشد گیاهچه نسبت به شاهد و سایر تیمارها بیشتر بود و شاخصهای FGP، GU، GE و SVI به ترتیب به میزان ۸، ۵، ۱۰ و ۶۶ درصد بیشتر از شاهد بودند. بالاترین همبستگی FGP با شاخص GE (**۰/۹۸ = r) و سپس با شاخص GR (**۰/۸۳ = r) مشاهده شد که نشان دهنده این است که بذور اکوتیپ های با انرژی جوانهزنی بالاتر منجر به افزایش درصد جوانهزنی نهایی در انها میشود.در شرایط شوری زیاد (dS/m۲۳/۱) اکوتیپ MSC۶ بیشترین مقدار FGP، GR و GE و اکوتیپ MSC۱۲ کمترین مقدار را داشت در مولفههای رشد گیاهچه نیز دو اکوتیپ MSC۶ و MSC۷ نسبت به سایر اکوتیپها شاخص SVI بیشتری داشت. به نظر میرسد اکوتیپ MSC۶ در شرایط این آزمایش از دامنه تحمل بیشتری برخوردار بود.کلیدواژه ها
انرژی جوانه زنی, شاخص بنیه گیاهچه, یکنواختی جوانه زنی, T۵۰اطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.