ارزیابی ویژگی های زراعی و برخی صفات فیزیولوژیک ارقام کلزا تحت تاثیر تنش خشکی

  • سال انتشار: 1393
  • محل انتشار: فصلنامه تنش های محیطی در علوم زراعی، دوره: 7، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_ESCS-7-2_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 246
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

علی حامد

دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت، پردیس ابوریحان دانشگاه تهران

غلامعباس اکبری

دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات پردیس ابوریحان دانشگاه تهران

نیراعظم خوش خلق سیما

استادیار پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی، کرج

امیرحسین شیرانی راد

استاد پژوهشی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر

حمید جباری

استادیار پژوهشی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر

سید علی طباطبایی

استادیار مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد

چکیده

به منظور ارزیابی ویژگی­های زراعی و برخی صفات فیزیولوژیک ارقام کلزا تحت تاثیر تنش خشکی آزمایشاتی به صورت جداگانه در سال زراعی ۹۱-۱۳۹۰ در مزرعه پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی یزد انجام گرفت. هر آزمایش در قالب طرح پایه بلوک­های کامل تصادفی در سه تکرار بود. آزمایش اول،(شاهد) آبیاری براساس ۸۰ میلی­متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A در کلیه مراحل رشدی گیاه، آزمایش دوم، تنش خشکی از مرحله ساقه­ دهی تا رسیدگی فیزیولوژیک، آزمایش سوم، تنش خشکی از گلدهی تا رسیدگی فیزیولوژیک و آزمایش چهارم، تنش خشکی از مرحله خورجین ­دهی تا پایان رسیدگی فیزیولوژیک در ارقام GKH۲۰۰۵، Opera و Okapi بودند. نتایج تجزیه مرکب نشان داد قطع آبیاری از مرحله ساقه­ دهی، گل­دهی و خورجین­ دهی به ­ترتیب سبب کاهش معنی­دار ۴۴، ۳۴ و ۹ درصدی تعداد خورجین در ساقه اصلی، ۶۰، ۳۴ و ۱۷ درصدی تعداد خورجین در شاخه­ های فرعی، ۶۲، ۳۵ و ۵ درصدی تعداد دانه در خورجین ساقه اصلی، ۷۳، ۴۶ و ۱۱ درصدی تعداد دانه در خورجین شاخه­ های فرعی، ۱۹، ۲۸ و ۲۶ درصدی وزن هزار دانه و ۶۲، ۵۱ و ۲۷ درصدی عملکرد دانه در مقایسه با شاهد گردید. بیشترین عملکرد دانه در آزمایش شاهد، به میزان ۳۱۱۰ کیلوگرم در هکتار، و پس از آن به ­ترتیب در آزمایش­ های قطع آبیاری از خورجین­ دهی، گل­دهی و ساقه ­دهی به میزان ۲۵۱۰،۱۷۷۳ و۱۴۵۰ کیلوگرم در هکتار بود. تنش خشکی سبب کاهش هدایت روزنه ­ای، محتوای نسبی آب برگ و پایداری غشاء سلولی شد، در حالی که عدد SPAD را افزایش داد. در بین ارقام مورد بررسی، رقم GKH در شرایط تنش خشکی با کمترین درصد نشت الکترولیت­ها­، هدایت روزنه ­ای و محتوای نسبی آب برگ بالا، از بالاترین تعداد خورجین، تعداد دانه در خورجین و عملکرد دانه برخوردار بود. نتایج کلی این آزمایش نشان داد که اعمال قطع آبیاری از مرحله خورجین­ دهی به دلیل کاهش تعداد دفعات آبیاری و استفاده بهینه از آن در آبیاری محصولات تابستانه همراه با استفاده از ارقام متحمل به خشکی، می­تواند در افزایش بهره­وری و سطح زیر کشت کلزا در مناطق خشک و نیمه خشک موثر باشد.

کلیدواژه ها

درصد نشت الکترولیت ها, عملکرد دانه, کلزا, محتوای نسبی آب برگ, هدایت روزنه ای

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.