اثر شوری بر خصوصیات جوانه زنی و رشد اولیه ی گیاهچه ی ارقام کلزا (Brassica napus L.)

رفتار جوانه ­زنی و رشد اولیه­ گیاهچه­ های ارقام کلزا شامل اکاپی، زرفام، طلایه، هایولا، RGS۰۰۳ و SLM۰۴۶ در سطوح مختلف شوری شامل صفر(شاهد)، ۵، ۱۰، ۱۵ و ۲۰ دسی­زیمنس بر متر در یک مطالعهی آزمایشگاهی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. این تحقیق در سال ۱۳۸۶ در آزمایشگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند انجام شد. سرعت و درصد نهایی جوانه­ زنی و همچنین طول و وزن تر ریشه­ چه و ساقه­ چه،  با افزایش شوری به طور معنی­ داری کاهش یافت (۰۵/۰p ≤ )، اگرچه میزان واکنش  بسته به نوع رقم متفاوت بود و برهم­کنش رقم و شوری در تجزیه­ واریانس کلیه­ صفات معنی­ دار بود. مدل لجستیک سه پارامتری، برآورد مناسبی از رابطه­ بین شوری و درصد نهایی جوانه­ زنی ارائه داد. بیشترین شیب مدل مربوط به رقم RGS۰۰۳ و کمترین آن مربوط به رقم SLM۰۴۶ بود که به ترتیب نشان­دهنده­ بیشترین و کمترین میزان حساسیت به شوری است. بعلاوه، برآورد مدل نشان داد که سطح شوری، که منجر به کاهش ۵۰ درصدی جوانه ­زنی نهایی می­شود، در مورد رقم RGS۰۰۳، ۵/۱۴ دسی­ زیمنس بر متر و در رقمSLM۰۴۶، ۸/۲۶ دسی­ زیمنس بر متر بود. نتایج ارزیابی­های این مطالعه نشان داد که ترتیب مقاومت به شوری در ارقام مورد مطالعه عبارت بود از RGS۰۰۳ < هایولا < اکاپی < طلایه< زرفامSLM۰۴۶>  . البته، این طبقه ­بندی برای مراحل اولیه­ رشد انجام شده است و شناخت میزان مقاومت به شوری در مراحل بعدی رشد نیاز به مطالعات بیشتری دارد.

کلیدواژه ها:

تنش شوری ، مدل لجستیک ، کلزا