یعقوب حسینی - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی هرمزگان
مهدی همایی - دانشیار گروه خاکشناسی دانشگاه تربیت مدرس
نجفعلی کریمیان - استاد علوم خاک دانشگاه شیراز
سعید سعادت - استادیار موسسه تحقیقات خاک و آب (تهران).

«جوانه زنی» و «رشد گیاهچه» از مراحل مهم نمو گیاه به ویژه در شرایط تنش بوده و بقای گیاه وابسته به آنها است. به منظور بررسی نقش شوری و عنصر  بر  روی جوانه زنی و سبز شدن بذر کلزا (Brassica napus L.) هنگام استفاده از آب شور طبیعی و یا محلول NaCl+CaCl۲بههمراه  بر، پژوهشی شامل سه آزمایش به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که درصد  بذرهای جوانه زده به طور معنی­ داری(P≤۰.۰۰۱) کاهش، اما تاخیر در جوانه­ زنی با افزایش شوری روندی افزایشی را دنبال می­ کند، لیکن این کاهش در سطوح بالاتر شوری، در آب شور طبیعی بیشتر از محلول NaCl+CaCl۲بود. هنگام استفاده از آب شور طبیعی کمترین درصد جوانه­ زنی در شوری dSm-۱ ۳۰ و با ۷۵ درصد کاهش نسبت به شاهد همراه بود. همچنین با افزایش سطوح شوری  تاخیر در جوانه­ زنی در شوری dSm-۱ ۳۰ (کاربرد محلولNaCl+CaCl۲)، نسبت به شرایط غیر شور نزدیک به دو برابر گردید. از دیگر سو در آزمایش اول و دوم، بر هم سبب کاهش جوانه زنی و تاخیر بیشتر در جوانه­ زنی گردید، و ترکیب شوری با بر سبب تشدید آنها شد. در آزمایش سوم، درصد تولید گیاهچه (سبز شدن بذر) از ۵۷ درصد در تیمار شاهد به حدود دو درصد در  شوریdSm-۱ ۹ کاهش یافت. افزودن بر به خاک درصد سبز شدن بذرهای کلزا در خاک را تحت تاثیر قرار داده و موجب کاهش معنی­دار آن شد. نتایج این پژوهش نشان داد که هنگام استفاده از آبهای شور، افزون بر اثر اسمزی باید غلظت عنصر بر نیز مورد توجه قرارگیرد. «جوانه زنی» و «رشد گیاهچه» از مراحل مهم نمو گیاه به ویژه در شرایط تنش بوده و بقای گیاه وابسته به آنها است. به منظور بررسی نقش شوری و عنصر  بر  روی جوانه زنی و سبز شدن بذر کلزا (Brassica napus L.) هنگام استفاده از آب شور طبیعی و یا محلول NaCl+CaCl۲بههمراه  بر، پژوهشی شامل سه آزمایش به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که درصد  بذرهای جوانه زده به طور معنی­داری(P≤۰.۰۰۱) کاهش، اما تاخیر در جوانه­زنی با افزایش شوری روندی افزایشی را دنبال می­کند، لیکن این کاهش در سطوح بالاتر شوری، در آب شور طبیعی بیشتر از محلول NaCl+CaCl۲بود. هنگام استفاده از آب شور طبیعی کمترین درصد جوانه­زنی در شوری dSm-۱ ۳۰ و با ۷۵ درصد کاهش نسبت به شاهد همراه بود. همچنین با افزایش سطوح شوری  تاخیر در جوانه­زنی در شوری dSm-۱ ۳۰ (کاربرد محلولNaCl+CaCl۲)، نسبت به شرایط غیر شور نزدیک به دو برابر گردید. از دیگر سو در آزمایش اول و دوم، بر هم سبب کاهش جوانه زنی و تاخیر بیشتر در جوانه­زنی گردید، و ترکیب شوری با بر سبب تشدید آنها شد. در آزمایش سوم، درصد تولید گیاهچه (سبز شدن بذر) از ۵۷ درصد در تیمار شاهد به حدود دو درصد در  شوریdSm-۱ ۹ کاهش یافت. افزودن بر به خاک درصد سبز شدن بذرهای کلزا در خاک را تحت تاثیر قرار داده و موجب کاهش معنی­دار آن شد. نتایج این پژوهش نشان داد که هنگام استفاده از آبهای شور، افزون بر اثر اسمزی باید غلظت عنصر بر نیز مورد توجه قرارگیرد.

آب شور طبیعی, بر, تاخیر در جوانه زنی, کلزا, محلول NaCl+CaCl۲