بررسی ویژگی های زراعی، فیزیولوژیک و کیفی کلزا تحت تنش آبی

  • سال انتشار: 1394
  • محل انتشار: فصلنامه تنش های محیطی در علوم زراعی، دوره: 8، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_ESCS-8-1_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 362
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

حمید جباری

استادیار پژوهشی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج، بخش تحقیقات دانه های روغنی، کرج، البرز، ایران

غلامعباس اکبری

دانشیار دانشگاه تهران، پردیس ابوریحان، گروه زراعت و اصلاح نباتات، پاکدشت، تهران

نیر اعظم خوش خلق سیما

استادیار پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی، بخش تحقیقات فیزیولوژی و مولکولی، کرج، البرز، ایران

امیرحسین شیرانی راد

استاد پژوهشی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج، بخش تحقیقات دانه های روغنی، کرج، البرز، ایران

ایرج اله دادی

دانشیار دانشگاه تهران، پردیس ابوریحان، گروه زراعت و اصلاح نباتات، پاکدشت، تهران

فائزه تاجدینی

دانشجوی کارشناسی رشته زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس، دانشکده کشاورزی، گروه زراعت، شهرقدس، تهران، ایران

چکیده

به منظور بررسی ویژگی­های زراعی، فیزیولوژیک و کیفی کلزا تحت تنش آبیاری، آزمایشی در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرقدس در سال زراعی ۹۰-۱۳۸۹ اجرا شد. در این آزمایش تیمار آبیاری در سه سطح شامل آبیاری مطلوب در طول دوره رشد بر اساس ۸۰ میلی­متر تبخیر از سطح تشتک تبخیر کلاس A به­ عنوان شاهد، قطع آبیاری از مرحله گل­دهی تا رسیدگی فیزیولوژیک، و قطع آبیاری از خورجین­ دهی تا مرحله رسیدگی فیزیولوژیک بود. نتایج حاصل نشان داد که اثر آبیاری بر ارتفاع بوته، قطر ساقه، تعداد شاخه­ فرعی، محتوای آب نسبی برگ، کمبود اشباع آب، میزان کلروفیل a و کارتنوئیدها، طول خورجین، تعداد خورجین در بوته، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، درصد روغن، عملکرد روغن، شاخص برداشت و تلاش بازآوری معنی­ دار بود. قطع آبیاری از مراحل گل­دهی و خورجین­ دهی به بعد به­ ترتیب سبب کاهش ۴۳/۱ و ۲۹/۵ درصد محتوای نسبی آب برگ، ۳۲/۷ و ۲۶/۵ درصد میزان کلروفیل a و ۴۹/۶ و ۳۱/۸ درصد میزان کاروتنوئید در مقایسه با آبیاری مطلوب (شاهد) گردید. در این بررسی بیشترین عملکرد دانه در تیمار آبیاری مطلوب مشاهده شد و در شرایط قطع آبیاری از مراحل گل­دهی و خورجین­ دهی به بعد به­ ترتیب عملکرد دانه از ۲۵۷۷ کیلوگرم در هکتار در تیمار شاهد به ۱۴۸۳ و ۱۹۰۷ کیلوگرم در هکتار کاهش یافت. بین عملکرد دانه با اجزاء عملکرد به جز تعداد دانه در خورجین همبستگی مثبت و معنی­داری مشاهده شد و بیشترین همبستگی عملکرد دانه به ترتیب با وزن هزار دانه و تعداد خورجین در بوته بود. نتایج کلی این بررسی نشان داد که قطع آبیاری از مرحله گل­دهی تا رسیدگی فیزیولوژیک اثرات منفی شدیدتری بر ویژگی­ های فیزیولوژیک، مورفولوژیک، عملکرد دانه و صفات وابسته به آن در مقایسه با قطع آبیاری از مرحله خورجین­ دهی در گیاه کلزا داشت.

کلیدواژه ها

تلاش بازآوری, تنش خشکی, عملکرد دانه, کلروفیل, محتوای نسبی آب برگ

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.