معناشناسی واژه «دعاء» در قرآن کریم با تکیه بر روابط همنشینی و جانشینی
- سال انتشار: 1400
- محل انتشار: نخستین همایش بین المللی تحقیقات کاربردی در حوزه قرآن و حدیث
- کد COI اختصاصی: CONFQURAN01_035
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 848
نویسندگان
فارغ التحصیل مقطع کارشناسی ارشد الهیات و معارف اسلامی - علوم قرآن و حدیث دانشگاه تهران
دانشیار گروه الهیات و معارف اسلامی - علوم قرآن و حدیث دانشگاه سیستان و بلوچستان
چکیده
دعا یکی از روش های رهایی از اضطراب و نگرانی و دستابی به آرامش است؛ بنابراین نیاز ضروری دنیای امروز است. جایگاه دعا در ادیان مختلف به خصوص در دین مبین اسلام بر کسی پوشیده نیست. کلمه دعا و مشتقاتش ۱۸۲ بار در آیات قرآن کریم به کار رفته است. آثار گوناگون دعا با رویکردهای مختلف در این زمینه نشان دهنده اهمیت این مسئله نزد دانشمندان مسلمان است. با وجود اهمیت واژه دعا از جهت تبیین یک مفهوم بنیادی در رابطه انسان با خداوند و همچنین ضرورت دنیای امروز، اما این واژه و مشتقاتش در قرآن با رویکرد معناشناسانه بررسی نشده است. این پژوهش قصد دارد با روش معناشناسانه به تبیین مفهوم واژه دعاء در قرآن بپردازد و مولفه های معنایی آن را به کمک هم نشین ها و جانشین ها و اضدادش در قرآن استخراج کند. پس از بررسی آیات و کاربست روش معناشناسی، نتایج زیر به دست آمد: این واژه در قرآن، سه دسته هم نشین دارد: هم نشین های اشتدادی: آتی، سمع، اجاب و استجاب، آمن، هدی، جعل، لم و قوم؛ هم نشین های تقابلی: شرک، کفر، ضلال و ضرر و هم نشین های مکملی: الله، رب، رسول و انسان. با بررسی هم نشین های واژگان هم نشین دعاء، همچنین این جانشین ها برای واژه دعاء به دست آمد: قول، امنیت، علم، تبعیت، هدایت، اتیان، کفر و مشیت. در پایان از بررسی هم نشین ها و جانشینها مولفه های معنایی زیر برای واژه دعاء کشف شد: قول، امنیت، علم، هدایت، کفر، فضلیت، تبعیت، صدق، حکمت و کتابت.کلیدواژه ها
معناشناسی، دعاء، قرآن، همنشین، جانشینمقالات مرتبط جدید
- نقد سند ۲۰۳۰
- طراحی الگوی بومی زنجیره ای پیشران نوآوری و فناوری با تاکیدبر بلوغ فناوری و فناور
- ارائه مدل مفهومی رصد علم و فناوری در ایران مبتنی بر اسنادبالادستی کشور
- تحلیل محتوای بیانات رهبری در حوزه معماری و شهرسازیجهت کاربست در سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت
- گذری بر مسائل و مشکلات تعلیم وتربیت در ایران
اطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.