سطح بندی شهرستان های استان مرکزی از لحاظ زیرساخت های گردشگری

مطالعات فضایی در هر زمینه ­ای می تواند حقیقت و واقعیت را در آن موضوع روشن نماید. یکی از عواملی که تاثیرات شایان و قابل توجهی در رشد و توسعه گردشگری دارد، میزان دسترسی به زیرساخت ها و امکانات لازم برای آن است. بنابراین، به منظور مشخص شدن علت دسترسی به عوامل برتری در هر حوزه جغرافیایی در دست­یابی به این امکانات، تحقیق حاضر با هدف ایجاد عامل و معیاری برای ارزیابی و سنجش شهرستان های استان مرکزی از لحاظ زیرساخت های گردشگری صورت گرفته است. این تحقیق از نظر روش، توصیفی - مقایسه ای و از نظر هدف کاربردی است. محدوده مورد مطالعه تحقیق، کل  شهرستان های (۱۲ شهرستان) استان مرکزی است. جمع ­آوری داده ها از روش کتابخانه ای و با استفاده از آمار، ارقام و اطلاعات ارائه شده توسط اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی و نیز سالنامه آماری سال ۱۳۹۴ این استان انجام پذیرفته است. همچنین از روش تصمیم گیری چند معیاره PROMETHEE برای سطح بندی شهرستان های استان مرکزی استفاده شده و نیز، به­ منظور تعیین وزن مولفه ها از روش دلفی و به کمک ۱۰ نفر از استادان و کارشناسان در این زمینه بهره گرفته شده است. همچنین، به منظور تحلیل روابط بین متغیرهای پژوهش از روش مدل سازی معادلات ساختاری استفاده شده  است. یافته ­های پژوهش حاکی از آن است، که شهرستان های اراک (۰.۷۷۳۹)، ساوه (۰.۴۶۷۳) و شازند (۰.۳۵۳۶) به ترتیب رتبه­ های اول تا سوم را به خود اختصاص دادند. بنابراین، با توجه به نتایج به دست آمده می توان گفت که مهم ترین عوامل برتری در دست­یابی به امکانات مساعد و مطلوب، مرکزیت و جمعیت بوده است. همچنین، مولفه های خدماتی (۰.۲۷۹)، حمل و نقل (۰.۰۹۶) بیشترین تاثیر را بر این رتبه بندی داشته است. بنابراین، برای دست یافتن به توسعه پایدار گردشگری باید امکانات و تجهیزات (که مهم ترین آن ها خدمات و حمل ­و­نقل هستند) را به صورت یکپارچه در بین شهرستان ها توزیع نمود.

کلیدواژه ها:

معادلات ساختاری ، سطح بندی ، زیرساخت ، گردشگری ، PROMETHEE