شادمان احمدی نژاد رزداری - دانشجوی دکترای حقوق خصوصی، گروه حقوق، واحد امارات، دانشگاه آزاد اسلامی، دبی، امارات متحده عربی.
علیرضا رجب زاده اصطهباناتی - استادیار، گروه حقوق، واحد امارات، دانشگاه آزاد اسلامی، دبی، امارات متحده عربی (نویسنده مسئول)
حسن مرادی - استادیار ، گروه حقوق، واحد امارات، دانشگاه آزاد اسلامی، دبی، امارات متحده عربی.

با توجه به گسترش روزافزون دنیای الکترونیک در تمامی جوانب، معاملات الکترونیکی جایگاه خود را در کنار معاملات سنتی پیدا کرده و به نوبه خود از اهمیت خاصی برخوردار می باشد و سهم بسزایی در قراردادهای تجاری بر جای نهاده است. پژوهش حاضر تحت عنوان "بررسی فرآیند و آثار قصد و رضا در معاملات سنتی و الکترونیکی" با استفاده از روش توصیفی با رویکرد تطبیقی به بررسی معاملات سنتی و الکترونیکی می پردازد. حاصل این پژوهش نشان می دهد که از حیث ماهوی میان معاملات الکترونیکی و معاملات سنتی تفاوتی وجود ندارد؛ بلکه تنها شیوه انعقاد آن دو با یکدیگر متفاوت است. به این معنا که در معاملات الکترونیکی ابراز اراده و قصد و رضا با تبادل داده پیام از طریق وسایل الکترونیکی همراه است و وسایل ابراز اراده در این نوع معاملات با وسایل ابراز اراده در معاملات سنتی متفاوت است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که از لحاظ انعقاد و تعهدات طرفین، ایجاد قرارداد در فضای مجازی به طور کلی، مشابه با انعقاد قرارداد در دنیای واقعی است و از این لحاظ، تفاوت عمده ای بین این دو فضا وجود ندارد. اصولا کاربرد معاملات الکترونیکی بر مبنای سیستم اطلاعاتی و تبادل داده های پیامی می باشد که این اطلاعات، یا مفاد بیان اراده (ایجاب و قبول) محتوای محصول الکترونیکی قابل داد و ستد در معامله الکترونیکی را تشکیل می دهد. معاملات الکترونیکی بالقوه جزء قراردادهای کتبی محسوب می شود و امضاء الکترونیکی نیز به عنوان محور اساسی اعتبار بیان اراده در معاملات الکترونیکی معتبر شناخته شده است.

فرآیند, قصد, رضا, اراده, معاملات سنتی, معاملات الکترونیکی