جایگاه اموال عرفی فاقد مالیت شرعی در جرایم علیه اموال و مالکیت

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: فصلنامه تحقیقات حقوق بین المللی، دوره: 13، شماره: 50
  • کد COI اختصاصی: JR_JALR-13-50_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 356
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

حسین خوانین زاده

گروه حقوق ، واحد یزد ، دانشگاه آزاد اسلامی ، یزد ، ایران

احمد حاجی ده آبادی

دانشیار پردیس فارابی دانشگاه تهران ، گروه حقوق جزا و جرم شناسی

علی مزیدی شرف آبادی

عضو هیات علمی گروه حقوق، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران

چکیده

مال هم موضوع حقوق مدنی است و هم حقوق کیفری. قوانین کیفری همچون قانون مدنی بدون اینکه تعریفی از مال را بیان کنند، پاره ای رفتارها علیه اموال را همچون سرقت، کلاهبرداری، خیانت در امانت و... جرم انگاری کرده اند. اموال بر دو قسم اموالی که عرفا و شرعا مالیت دارند و اموالی که فقط مالیت عرفی دارند تقسیم می شوند. حقوق مدنی گروه دوم را به عنوان مال به رسمیت نمی شناسد اما قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ ربایش این گونه اموال را سرقت تعزیری می داند گرچه سرقت حدی نمی داند. در مورد سایر جرایم علیه اموال قانونگذار صراحتا موضع گیری نکرده است و در شمول این جرایم نسبت به اینگونه اموال که عرفا مالیت دارند ولی شرعا مالیت ندارند، تردید است. از یک سو قاعده درا و تفسیر شک به نفع متهم و.. بر عدم وقوع و از سوی دیگر تفسیر منطقی و مبانی فقهی حقوقی جرم انگاری تعزیرات و نیز سیر قانونگذاری قاچاق کالا بر وقوع این جرایم در اینگونه اموال دلالت دارند. به نظر می رسد نمی توان مشروعیت را به عنوان شرط مال محسوب شدن در حقوق کیفری پذیرفت.

کلیدواژه ها

مال, مال عرفی, جرایم علیه اموال و مالکیت, سرقت حدی, نظم عمومی, تعزیر

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.