تحلیل محتوایی و رویه ای حق بر شهر در قوانین شهری و شهروندی ایران

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: مجله صفه، دوره: 29، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_SOFEH-29-3_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 215
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

غلامرضا کاظمیان

دانشیار دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه علامه طباطبائی

امیرحسین معصومی فر

کارشناس ارشد مدیریت شهری، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

حقوق شهروندی از جمله مفاهیم نسبتا نو ظهور در علم حقوق است که با اعلامیه حقوق بشر و شهروندی فرانسه در سال ۱۹۷۹ تجلی عینی یافت و منشور جهانی حقوق شهری در سال ۲۰۰۴ نیز آن را تکمیل نمود. با این حال در نیم قرن اخیر و با ارائه ی قرائت تازه ای از مفهوم شهروند توسط لفور که آن را نه به مثابه تبعه ی کشور بلکه به مثابه ساکن شهر قلمداد کرد، حقوق شهروندی وارد مرحله ی تازه ای از تطور شد که آن را دوره ی حق بر شهر می نامند. هدف اصلی این مقاله، ارزیابی ابعاد و مولفه های محتوایی و رویه ای حق بر شهر در قوانین شهری و شهروندی ایران به منظور ارائه تصویری دقیق از بازتاب مفهوم حق بر شهر و شهروند در قوانین مورد اشاره است. روش مورد استفاده در این پژوهش تحلیل محتوای کیفی جهت دار است. بر اساس ادبیات و مبانی نظری موضوع، چارچوب تحلیلی تحقیق، متغیرها، ابعاد، مولفه ها و مقوله های منتج از آن ارایه و سپس با استفاده از همین چارچوب، قوانین مورد نظر که به روش نمونه گیری از موارد شناخته شده انتخاب شده اند، مورد تحلیل قرار گرفتند. برای این منظور ۸ قانون انتخابی در ۱۴ مولفه از چارچوب تحلیلی امتیاز دهی شد که برآورد پایایی تحلیل یا اشتراک نظر میان آراء حقوقدانان عدد ۰.۸۷۵ را نشان می دهد. نتایج حاصل از تحلیل محتوا نشان می دهد که قانون اساسی دارای بیشترن مطلوبیت محتوایی و رویه ای حق بر شهر و قانون تعاریف حریم و محدوده دارای کمترین مطلوبیت است. همچنین قانون احترام به آزادی های مشروع و حفظ حقوق شهروندی از هرگونه محتوای ناظر بر حق شهر عاری است. به طور کلی مطلوبیت قوانین مورد بررسی از نظر رویه ای بیشتر از مطلوبیت محتوایی است. همچنین پراکندگی مطلوبیت رویه ای کم و پراکندگی مطلوبیت محتوایی در بین قوانین نسبتا زیاد است و قانونی که مشخصا شهروند را به مثابه ساکن شهر و نه تبعه ی کشور قلمداد کند، وجود ندارد.

کلیدواژه ها

شهر, شهروند, حق بر شهر, تحلیل محتوا, قوانین, ایران

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.