پدافند غیرعامل در شهر تهران: ارزیابی چارچوب قانونی
- سال انتشار: 1399
- محل انتشار: مجله صفه، دوره: 30، شماره: 3
- کد COI اختصاصی: JR_SOFEH-30-3_005
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 379
نویسندگان
استادیار دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی
کارشناس ارشد برنامه ریزی شهری از گروه برنامه ریزی و طراحی شهری و منطقه ای، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی
چکیده
موقعیت خاص ایران در خاورمیانه، حضور مداوم تهدیدهای خارجی، و وقوع جنگهای متعدد در همسایگی کشورمان ضرورت تمهیدات برنامهریزانه در فضای شهرها برای رویارویی با بحران جنگ را ضروری کرده است. این تمهیدات با عنوان «پدافند غیرعامل» در کشور مطرح گردیده و در سیاستهای کلی ابلاغی مقام معظم رهبری، در بخش پدافند غیرعامل، قانون سازمان پدافند غیرعامل مصوب مجلس شورای اسلامی، و دیگر قوانین و مقررات به آن توجه شده است. هدف در این مقاله نیز تحلیل یکی از مولفههای اصلی اجرای تمهیدات مرتبط با پدافند غیرعامل، یعنی ساختار قانونی یکپارچه برای اقدامات پیشگیرانه برنامهریزی فضایی در شهر تهران است، تهران محل استقرار بیش از ۱۵۰۰ نهاد دولتی، قوای سهگانه، همه وزارتخانهها، سفارتخانههای خارجی، و مراکز اصلی نظامی و نیز مهمترین قطب اقتصادی کشور است. پرسشهای این پژوهش این است که چارچوب قانونی موجود کشور تا چه میزان ویژگیهای ضروری برای پشتیبانی از پدافند غیرعامل در شهرها (با تاکید بر شهر تهران) را دارد؟ و چه فرصتها و بازدارندههایی در این زمینه قابلردیابی است؟ برای پاسخ به این پرسش از دو روش تحلیل دلفی برای ارزیابی مولفههای ذهنی و روش تحلیل متن برای سنجش مولفههای عینی سنجش چارچوب قانونی پشتیبان پدافند غیرعامل در شهر تهران استفاده میشود. بهکارگیری فن دلفی در این پژوهش امکان دستیابی به دامنه متنوعی از نظرات متخصصان در انتظامهای گوناگون و نقشهای حرفهای متفاوت را به منزله پشتیبانی برای تحلیل موضوع پیچیده و چندبعدی پدافند غیرعامل فراهم میکند. نتایج نهایی تحلیل نشان از این دارد که جامعیت قلمرویی، دگماتیزم حقوقی، زبان روشن، دسترسی همگانی، و تعیین الزامات فضایی کافی فرصتهای چارچوب قانونی پدافند غیرعامل در شهرهای کشور (با تاکید بر شهر تهران) هستند و نبود الزام و ضمانت اجرایی، نبود جامعیت موضوعی، نداشتن متولی مشخص، کلی بودن، تداخل و یا همپوشانی، و تفسیرپذیری قوانین از کاستیهای چارچوبهای قانونی در این زمینه بهشمار میآیند. افزون بر این گرچه در چارچوبهای قانونی متولی تصمیمها و سیاستهای پشتیبان پدافند غیرعامل تعیین شده است، تعدد نهادهایی که گاه با وظایف ناروشن و تکراری برای تحقق این تصمیمها شکلگرفتهاند و نیز ضعف در برقراری روابط افقی ضروری میان آنها اثرگذاری و کارآمدی تصمیمها و سیاستها را کاهش میدهد.کلیدواژه ها
پدافند غیرعامل, چارچوب قانونی, روش دلفی, تهراناطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.