علی خدمت زاده - کارشناس ارشد سنجش از دور و GIS، دانشگاه تبریز، تبریز
میرنجف موسوی - دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه ارومیه، ارومیه
حجت محمدی ترکمانی - دانشجوی دکتری برنامه ریزی شهری، دانشگاه تبریز، تبریز

رشد جمعیت شهرنشین با افزایش فضاهای شهری و به طورکلی، با رشد اندازه شهرها همراه بوده است. این امر به صورت ساخت وساز بیشتر و تغییر اراضی موجود به نفع فضاهای ساخته شده بروز می یابد. موقعیت خاص شهر ارومیه در مجاورت دریاچه ارومیه و شرایط نامساعد این دریاچه لزوم توجه به برنامه ریزی صحیح کاربری اراضی را، در این شهر، ناگزیر می کند. یکی از ابزارهای مورد نیاز برای برنامه ریزی مناسب، در این زمینه، بهره گیری از تکنیک های سنجش از دور است. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی این تغییرات (دوره ۲۰۱۵-۱۹۸۹) و پیش بینی روند آتی آن صورت گرفته است. از روش های SVM و شبکه عصبی برای ارزیابی تغییرات در پنج کلاس استفاده شده است. ضریب تعیین (۰.۷۳) و منحنی راک (۸۲.۵۵%) نیز بیانگر دقت بالای مدل شبکه عصبی برای پیش بینی تغییرات گسترش شهری اند. با توجه به دقت بالای این مدل، که می تواند نتایج واقعی تری ارائه دهد، از نتایج این نوع طبقه بندی در پیش بینی تغییرات برای افق ۲۰۴۵ استفاده شده است. اراضی ساخته شده در سال ۱۹۸۹ برابر با ۷۴۶۹.۱ هکتار بوده که در سال ۲۰۰۲ و ۲۰۱۵، به ترتیب، به ۹۲۱۷.۳ و ۹۴۳۶.۹ هکتار رسیده است. در سال ۲۰۴۵، براساس مدل پیش بینی شبکه عصبی، برابر با ۲۲۴۴۹.۶ هکتار خواهد بود که ۱۳۰۱۲.۷ هکتار افزایش را در اراضی ساخته شده نشان می دهد. نتایج حاصل گویای این است که تمامی این ساخت وسازها برمبنای نیاز واقعی شهر نبوده و پدیده اسپرال (گستردگی شهری) اتفاق افتاده است.

طبقه بندی, شهر ارومیه, شبکه عصبی, SVM, MLP