بررسی سنجه های انرژی و انتشار گازهای گلخانه ای در تولید سویا، استان گلستان، ایران

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: فصلنامه علوم محیطی، دوره: 19، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_SCJS-19-2_014
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 437
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

نصیبه رضوان طلب

گروه زراعت، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

افشین سلطانی

گروه زراعت، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

ابراهیم زینلی

گروه زراعت، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

سلمان دستان

پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی (ABRII)، کرج، ایران

علیرضا فروغی نیا

شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران، منطقه گلستان، گرگان، ایران

چکیده

مقدمه: نهاده­هایی مانند کودهای شیمیایی، سوخت فسیلی، الکتریسیته، بذر و ماشین­های کشاورزی در تولید سویا انرژی مصرف می­کنند. این مصرف انرژی سبب انتشار گازهای گلخانه­ای خواهد شد که افزایش غلظت این گازها در جو می­تواند منجر به گرم شدن کره زمین شود. هدف از این مطالعه بررسی سنجه های انرژی و انتشار گازهای گلخانه ای در تولید محصول سویا در استان گلستان بود.   مواد و روش­ها: در این مطالعه، ۱۴۰ مزرعه برای تولید سویا در استان گلستان در شمال شرق ایران انتخاب شدند. داده­ها شامل ماشین­آلات، بذر، کود، سوخت و آفت­کش­ها  می­باشند که با استفاده از پرسشنامه جمع­آوری شدند. سپس سوخت، انرژی ورودی و خروجی، سنجه­های ارزیابی انرژی و پتانسیل گرم شدن کره زمین (kg CO۲/ha) با استفاده از ضرایب مربوطه محاسبه شد.   نتایج و بحث: براساس نتایج، نیازهای سوخت و انرژی مورد نیاز برای تولید سویا به ترتیب ۰.۰۹±۲۱۰.۸۳ لیتر در هکتار و ۲.۵۳±۱۹۰۳۶.۰۸ مگاژول در هکتار بود. همچنین انتشار گازهای گلخانه­ای به میزان ۳.۱۷±۲۳۰۶.۸۵ معادل کیلوگرم دی­اکسیدکربن در هکتار محاسبه شد. مصرف سوخت فسیلی و الکتریسیته، بیشترین میزان مصرف انرژی و انتشار گازهای گلخانه­ای را در پی داشت. به­طوریکه ۶۲ درصد کل مصرف انرژی و ۷۵ درصد کل انتشار گازهای گلخانه­ای به مصرف الکتریسیته و سوخت فسیلی مرتبط بود. میزان انرژی خروجی سویا ۰.۷۳±۴۲۱۲۴.۹۵ مگاژول در هکتار بود. نسبت انرژی ورودی به خروجی ۰.۰۱.±۲.۲۱ برآورد شد. افزایش تولید خالص با افزایش عملکرد دانه و کاهش مصرف نهاده­ها مانند الکتریسیته، سوخت فسیلی و کود نیتروژن افزایش یافت. بهره­وری انرژی ۰.۰۱±۰.۱۴۷ کیلوگرم بر مگاژول محاسبه شد. به­طور متوسط از هر هکتار دانه سویای تولید شده، ۳.۱۷±۲۳۰۶.۸۵کیلوگرم معادل دی اکسیدکربن منتشر شد.   نتیجه­ گیری: تمرکز بر مصرف بهینه سوخت­های فسیلی و کاهش مصرف الکتریسیته در آبیاری برای کاهش مصرف انرژی و انتشار گازهای گلخانه­ای در تولید سویا در استان گلستان ضروری است.    

کلیدواژه ها

انتشار گازهای گلخانه­ای, انرژی ورودی, پتانسیل گرمایش جهانی, کارایی مصرف انرژی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.