سمانه باری - دانشجوی دکتری حسابداری، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.
داریوش فروغی - دانشیار گروه حسابداری، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
عبدالحمید معرفی محمدی - استادیار گروه اقتصاد، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

     مسائل مالی و سرمایه گذاری یکی از حیطه­های اساسی زندگی هر فرد است که انسان را وادار به اتخاذ تصمیم های متعدد در شرایط مختلف می­کند و این باورهای هر فرد است که زمینه ساز اتخاذ تصمیم­ها و شکل دهنده رفتار او در عرصه های مالی است. با توجه به نبود پژوهش عمیق و تا حد امکان، جامع در این خصوص در بستر ایران، بررسی دقیق عوامل موثر بر باور سرمایه گذاران و میزان اهمیت هر عامل در انجام سرمایه گذاری ضروری به نظر می رسد. به این منظور پس از شناسایی باورهای سرمایه گذاران خرد و عوامل موثر بر آنان از طریق مصاحبه، از فرآیند تحلیل سلسله­مراتبی (AHP) برای اولویت بندی باورهای شناخته شده و از تکنیک دیمتل به منظور رتبه بندی عوامل موثر بر آنان استفاده شده است. پس از مصاحبه عمیق با ۲۴ فعال بازار سرمایه و استخراج باورها و عوامل علی از طریق کدگذاری، پرسشنامه ای به منظور اولویت بندی عوامل شناسایی شده تهیه و توسط خبرگانی که علاوه برداشتن دانش کافی در زمینه رفتار سرمایه گذار با بازار سرمایه ایران نیز آشنایی مطلوبی داشتند، تکمیل شد. بر اساس یافته های پژوهش مشخص شد از میان ۱۴ باور شناخته شده توسط خبرگان، به ترتیب باورهای بیش اطمینانی، زیان گریزی، خود اسنادی، کوتاه نگری و پشیمان گریزی، شاخص ترین باورهای مشاهده­شده در بازار سرمایه ایران هستند. از میان ۶ عامل علی شناسایی­شده، احساسات، محدودیت ظرفیت ذهنی سرمایه گذار برای پردازش اطلاعات موجود و نا­آگاهی آن­ها نسبت به مسائل بنیادی اقتصاد و سرمایه گذاری به­عنوان مهم­ترین عوامل اثر­گذار بر باورهای سرمایه گذاران شناخته شدند.

باور, سرمایه گذاران خرد, فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP), تکنیک دیمتل