میرنجف موسوی - استادیار دانشگاه ارومیه
رشید سعیدآبادی - استادیار دانشگاه ارومیه
علی باقری کشکولی - کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری

بافت های فرسوده و ناکارآمد شهری بخش اعظمی از سطح شهرهای کشور را تشکیل می دهند. این بافت ها از یک سو از طیف گسترده ای از مشکلات کالبدی، عملکردی، ترافیکی و زیست محیطی رنج می برند و برای کل گسترده شهر یک تهدید جدی به شمار می آیند و از سوی دیگر مهمترین پتانسیل شهرها برای استفاده از زمین جهت اسکان جمعیت، تامین فضاهای باز و خدماتی و نیز بهبود محیط زیست محسوب می گردند. برخی از متخصصین امور شهری بر این باورند که در مواجهه با بافت های فرسوده و ناکارآمد شهری می باید پس از شناخت و دسته بندی انواع بافت های مذکور و تدوین شیوه هیا مواجهه با هریک صورت پذیرد که این امر بواسطه تعدد و تنوع بافت های فرسوده و طیف گسترده ای از اقشار جامعه با ویژگی های متنوع اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی تنها ساماندهی بافت های مذکور را به تعویق می اندازد. از سوی دیگر همین تنوع و تطور بافت ها و اقشار ساکن، ضامن تنوع، برجستگی و منحصر به فرد بودن سیمای شهری محدوده های مورد نظر خواهد بود. در این مقاله ابتدا به تشریح وضع موجود شهر اشکذر و محدوده بافت فرسوده شهر پرداخته شده است و سپس با استفاده از نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدات با هدف توسعه پایدار به ارائه راهبردها و سیاست ها جهت توانمندسازی بافت فرسوده شهر اشکذر پرداخته شده است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است که از ابزار پرسشنامه و مدل SWOT استفاده شده است. برابر بررسی های صورت گرفته استفاده از گونه های گیاهی مناسب برای مقابله با طوفان شن و ماسه، تجهیز بافت به تاسیسات و تجهیزات شهری، تامین و توسعه فضاهای خدماتی، تفریحی و ورزشی و درمانی وجهانگردی در بافت، افزایش دسترسی ساکنین به وساییط نقلیه عمومی، ارائه تسهیلات مالی به ساکنین در امر ساماندهی، ایجاد مراکز آموزش فنی و حرفه ای و تربیت نیروی کار ماهر، سرمایه گذاری مشترک بخش خصوصی و دولتی در امر بهسازی و نوسازی، حمایت و تشویق از میزان مشارکت سامانمند ساکنین، واگذاری مدیریت ونگهداری از بافت به ساکنین محدوده، افزایش اختیارات شورایاری های محلات در امر بهسازی و نوسازی مهمترین راهبردها و سیاست های توانمندسازی بافت فرسوده شهر اشکذر در دستیابی به توسعه پایدار محدوده بافت فرسوده شهر اشکذر می باشد.

توسعه پایدار، توانمندسازی، شهرهای کویری، بافت فرسوده، شهر اشکذر