دما- فشارسنجی توده های کوارتزدیوریت پورفیری و بررسی چگونگی پیدایش اسکارن وابسته با به کارگیری داده های شیمی کانی در منطقه تیغناب، جنوب خاوری سربیشه (خاور ایران)

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: فصلنامه پترولوژی، دوره: 11، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_IJPU-11-4_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 174
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سید سعید محمدی

گروه زمین شناسی-دانشکده علوم-دانشگاه بیرجند

سون لین چانگ

انستیتو علوم زمین، آکادمیا سینیکا، تایپه، تایوان

ملیحه نخعی

گروه مهندسی معدن، دانشکده عمران، معدن و شیمی، دانشگاه صنعتی بیرجند، بیرجند، ایران

چکیده

در منطقه تیغناب در جنوب خاوری سربیشه، نفوذ توده های نیمه عمیق کوارتزدیوریتی درون سنگ آهک و ماسه سنگ های پالئوسن- ائوسن پیدایش اسکارن را به دنبال داشته است. پلاژیوکلاز، هورنبلند و کوارتز سازنده های اصلی سنگ های نیمه عمیق هستند. داده های تجزیه ریزکاو الکترونی نشان می دهد محتوای آنورتیت در پلاژیوکلازها برابربا ۱۵ تا ۴۵ درصد و ترکیب آنها از آندزین تا الیگوکلاز متغیر است. آمفیبول ها در قلمرو کلسیک و از نوع مگنزیوهورنبلند هستند. فشار حاکم در زمان تبلور کانی ها در کوارتزدیوریت پورفیری تیغناب برابربا ۲۷/۵ کیلوبار و دمای میانگین آن برپایه دماسنجی با به کارگیری هورنبلندهای همزیست با پلاژیوکلاز نزدیک به ۷۸۸ درجه سانتیگراد به دست آمده اند. گارنت، اپیدوت، پیروکسن، کلسیت، کلریت، کوارتز، مگنتیت، پیریت، هماتیت و ژیپس از کانی های سازنده برون اسکارن تیغناب هستند. گارنت های بررسی شده، در رده کلسیم دار و از نوع محلول جامد آندرادیت- گروسولار هستند. بررسی تغییرات ترکیبی این کانی نشان می دهد مقدار سازنده گروسولار روند کمابیش یکنواخت دارد؛ اما مقدار سازنده آندرادیت تغییرات اندکی نشان می دهد. حضور آندرادیت و تغییرات آن در گارنت های بررسی شده، به ترتیب نشان دهنده بالابودن فوگاسیته اکسیژن و تغییرات نسبت Fe۳+/Al در هنگام تبلور گارنت است. پیروکسن در اسکارن تیغناب از نوع دیوپسید است. وجود آندرادیت، پیروکسن غنی از دیوپسید و فراوانی بیشتر گارنت نسبت به پیروکسن در اسکارن بررسی شده، نشان دهنده شرایط اکسیدان است و با نتایج به دست آمده از بررسی شیمی کانی آمفیبول در کوارتزدیوریت پورفیری سازنده اسکارن همخوانی دارد. نبود ولاستونیت در برون اسکارن نشان می دهد گارنت و کلینوپیروکسن در دمای کمتر از ۵۵۰ درجه سانتیگراد و توسط محلول های متاسوماتیزه کننده متبلور شده اند.

کلیدواژه ها

دما- فشارسنجی, هورنبلند- پلاژیوکلاز, کوارتزدیوریت پورفیری, گارنت, برون اسکارن, تیغناب, زمین درز سیستان

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.