علی مبشری - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
محبوبه حسینی برزی - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
عباس صادقی - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
محمدعلی کاوسی - مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت، تهران، ایران

در این تحقیق سازندگورپی با سن کامپانین تا دانین، در برش یال جنوبی سیاه کوه دهلران و یال شمالی کوه گورپی بررسی شده است. هدف از این پژوهش بررسی توان هیدروکربن زایی و میزان بلوغ حرارتی سازندگورپی براساس پارامترهای حاصل از پیرولیز راک­اول به همراه استفاده از داده های گامای سطحی، جهت بررسی نسبت اورانیوم به کربن آلی (U / TOC) می باشد. ضخامت سازندگورپی در برش سیاه کوه ۱۲۲ متر و در برش کوه گورپی ۳۰۵ متر است. براساس نتایج به دست آمده از پیرولیز راک­ اول (۳۴ نمونه برداشت شده) از سازندگورپی، این سازند از دیدگاه توان هیدروکربن زایی در برش سیاه کوه، در محدوده ضعیف و در برش کوه گورپی در محدوده ضعیف تا متوسط قرار می گیرد. مواد آلی موجود در نمونه های سازندگورپی در برش سیاه کوه از نوع III و II/III و مواد آلی موجود در برش کوه گورپی غالبا از نوع II/III و III می باشند. مواد آلی موجود در این نمونه ها برجا بوده و براساس میزان بلوغ حرارتی نمونه های مورد مطالعه، سازند گورپی در برش های سیاه کوه و کوه گورپی بالغ و مربوط به پنجره نفت زایی و مرحله اصلی تولید هیدروکربن می باشد. همچنین بر اساس داده های اورانیوم برداشت شده توسط دستگاه پرتونگار گامای سطحی در مقایسه با نتایج کربن آلی، مشخص شد که در برش سیاه کوه، با افزایش اورانیوم میزان کربن آلی کاهش می یابد. این رابطه معکوس می تواند بر اثر ارتباط اورانیم با حضور ترکیبات فسفاتی و گاها گلوکونیت (نه حضور آن در کربن آلی) بوده باشد. در برش کوه گورپی رابطه مستقیم بین تمرکز ماده آلی و مقدار اورانیوم مشاهده شد، فراوانی اورانیوم اغلب توسط کربن آلی کنترل شده است.

اورانیوم, توان هیدروکربن زایی, سازندگورپی, سیاه کوه, کوه گورپی