کاهش اثرات مخاطرات طبیعی (زلزله) بر محیط زیست شهری با تاکید بر ظرفیت سازی (موردپژوهشی: شهر زاهدان)

مخاطرات طبیعی در سده­های متمادی، مشکلات و گره های گسترده ای در ارتباط با توسعه جوامع انسانی ایجاد کرده است. طبق بررسی ها، عواملی چون وجود گسل ها در اطراف شهر، تراکم جمعیتی، حاشیه نشینی بالا و در نتیجه مساکن غیر استاندارد و کمبود فضاهای باز و سبز، شهر زاهدان را در مقابل مخاطرات طبیعی آسیب پذیر نموده است. ظرفیت سازی نهادی، رویکردی برای ارتقاء فرصت های مشارکت عمومی و دستیابی به نتایج موفقی برای توسعه ی پایدار از راه آموزش و مشارکت مردم و نهادهای شهر، شرایط جغرافیایی و اکولوژیکی آن است. این پژوهش با هدف تحلیل کاهش اثرات مخاطرات طبیعی (زلزله) بر محیط زیست شهری با تاکید بر ظرفیت سازی، انجام شده است. جهت گردآوری اطلاعات پژوهش از مشاهده، پرسشنامه، توزیع نرمال داده ها از آزمون کلموگروف-اسمیرنوف و بررسی تفاوت مقادیر متغیرها از رتبه بندی و آزمون T استفاده شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که براساس نتایج آزمون T، در بعد نهادی زیر معیار «میزان دسترسی به مکان های امن در صورت وقوع زلزله احتمالی در سطح ۰۵/۰ و دیگر زیر معیارها در سطح کمتر از ۰۰۱/۰ معنی دار می باشند. در بعد کالبدی– فضایی مولفه های «دسترسی به معابر اصلی و شریانی و میزان فرسودگی منازل مسکونی محله ی شما در سطح ۰۵/۰ و مولفه های اعتماد به واحد مسکونی از نظر معماری و مهندسی در سطح ۰۱/۰ و دیگر زیر تفاوت معنی داری خاصی وجود نداشت؛ و در بعد اجتماعی-اقتصادی غیرمعیارهای «میزان اطلاع رسانی عمومی به ساکنان هنگام وقوع زلزله و مشورت با افراد آگاه در راستای کاهش آسیب پذیری در سطح ۰۵/۰ و زیر معیار پوشش بیمه ای مسکن شما در سطح ۰۱/۰ معنی دار است، از لحاظ آسیب پذیری در نواحی مرکزی و حاشیه ای بیشترین دسترسی به فضاهای آزاد و کمترین آسیب پذیری وجود دارد.

کلیدواژه ها:

مخاطرات طبیعی ، محیط زیست شهری ، ظرفیت سازی ، زاهدان