اثرات نامطلوب برداشت شن و ماسه بر سیستم رودخانه ای، مطالعه موردی: رودخانه شیرود تنکابن (استان مازندران)
محل انتشار: فصلنامه پژوهش های دانش زمین، دوره: 9، شماره: 2
سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 210
فایل این مقاله در 11 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_ESRJ-9-2_010
تاریخ نمایه سازی: 21 شهریور 1400
چکیده مقاله:
رودخانهها امروزه منافع بسیاری برای جوامع بشری دارند. یکی از این منافع برداشت شن و ماسه از بستر و کناره رودخانهها است که آثار نامطلوبی بر مورفولوژی و اکوسیستم رودخانه به دنبال داشته است. رودخانه شیرود در شهرستان تنکابن جریان دارد که از کوههای البرز سرچشمه و به دریای خزر میریزد. در حال حاضر در بخش جلگهای رودخانه شیرود سه معدن شن و ماسه فعال است. معدن اول در روستای کشکو، معدن دوم در مجاورت روستای سلیمانآباد و معدن سوم نیز در روستای کچانک قرار دارد. در این پژوهش وضعیت ریختشناسی و اثرات برداشت شن و ماسه بر کیفیت آب رودخانه مورد بررسی قرار گرفت. در این مطالعه، ۸ سایت نمونهگیری آب در طول رودخانه انتخاب و در دو زمان کمآبی و پرآبی نمونهها برداشت و پارامترهای کیفیت آب شامل دما، pH، TSS، TDS، هدایت الکتریکی (EC)، کدورت و سختی اندازهگیری شد. جهت بررسی تفاوت مقادیر هر یک از متغیرها از روشهای آماری شامل آزمون t تک نمونهای، ویلکاکسون و فریدمن استفاده شد. بررسی تفاوت مقادیر متغیرها با استفاده از آزمون t تک نمونهای نشان میدهد که مقادیر هریک از این متغیرها در سایتهای مختلف از بالادست به سمت پاییندست تفاوت معناداری را نشان میدهد. همچنین تغییرات در نمونههای صبح و عصر با استفاده از آزمون ویلکاکسون نیز نشان میدهد که به جز یک نمونه از NTU و سختی آب، مقدار سایر متغیرها دارای تفاوت معنیدار هستند. بررسی هر یک از نمونهها در چهار زمان مورد برداشت با استفاده از آزمون فریدمن نشان دهنده تفاوت مشخص بین همه متغیرها در نمونههای مختلف است. با وجود معناداری تغییرات در هریک از نمونهها، مقدار هیچ یک از متغیرها بیش از مقدار استاندارد نبوده و رودخانه در شرایط نرمال قرار دارد. مهم ترین پیامد ژئومورفولوژیک این برداشتها، پایین رفتن و افت بستر رودخانه، فرسایش کرانهای و ناپایداری کانال شیرود را طی سیلابهای زمستانه فراهم کرده است.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
محمد مهدی حسین زاده
دانشیار، گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی
نیکو شیرود عیسی
کارشناسی ارشد، زمین شناسی زیست محیطی، دانشگاه آزاد واحد لاهیجان
رضا اسماعیلی
دانشیار، گروه جغرافیا، دانشگاه مازندران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :