ارزیابی تاثیرات ویژگی های ژئومورفولوژیک و زمین شناسی بر چگونگی تغذیه آبخوان های آبرفتی (مطالعه ای موردی: آبخوان آبرفتی گیلانغرب)

  • سال انتشار: 1397
  • محل انتشار: فصلنامه پژوهش های دانش زمین، دوره: 9، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_ESRJ-9-4_010
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 135
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

منصور پروین

استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه پیام نور، واحد کرمانشاه

سعید نگهبان

استادیار ژئومورفولوژی گروه جغرافیا، دانشگاه شیراز

چکیده

شکل­گیری و به دنبال آن تغذیه آبخوان­های آبرفتی وابسته به شرایط زمین­شناسی، ژئومورفولوژیکی، اقلیمی و پوشش زمین است. این نوع آبخوان­ها نقش بسیار مهمی در تامین آب مورد نیاز جوامع بشری در مناطق خشک و نیمه خشک کشور داشته و عمدتا به علت برداشت بیش از حد نیازمند تدوین و اجرای برنامه­های مدیریتی هستند. آبخوان آبرفتی گیلانغرب امروزه به دلیل برداشت بی­رویه، رخداد خشکسالی­های دو دهه­ای اخیر و محدودیت طبیعی در تغذیه به خصوص در نواحی کوهستانی شمال آن از حالت تعادل خارج شده است. در حال حاضر با توجه به ادامه­ای شرایط ذکر شده، آبخوان گیلانغرب کماکان در معرض پیامدهای زیانبار این عوامل بوده و نیازمند تدوین و اجرای برنامه­های مدیریتی است. هدف این پژوهش مدل­سازی حوضه­ای تغذیه­ای آبخوان، به منظور ارائه راهکاری­های مدیریتی برای آبخوان گیلانغرب است. در این پژوهش مدل­سازی مناطق مستعد تغذیه آبخوان آبرفتی بر اساس شش پارامتر لیتولوژی، تراکم خطواره، تراکم زهکشی، ژئومورفولوژی، کاربری اراضی و شیب توپوگرافی انجام گرفت. حدود ۸۸/۲۳ % مساحت منطقه دارای پتانسیل زیاد تغذیه آب زیرزمینی است و ۴۴% مساحت منطقه دارای پتانسیل کم برای تغذیه آب زیرزمینی بوده و این مناطق مستعد ایجاد رواناب هستند. بنابراین شرایط خاص ژئومورفولوژیکی و لیتولوژیکی منطقه سبب شده که تغذیه طبیعی آبخوان دارای محدودیت بوده و نیازمند اجرای طرح­های تغذیه مصنوعی می­باشد.

کلیدواژه ها

آبخوان آبرفتی, تغذیه مصنوعی, ژئومورفولوژی, زمین شناسی, گیلانغرب

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.