کارکردهای تصویر شعری در «قصیده الارض» اثر محمود درویش و «اطفال رفح» اثر سمیح قاسم

تصویر شعری یکی از مهمترین مباحث زیبایی شناختی در ادبیات است که ناقد برای تحلیلزیبایی های اثر ادبی به آن استناد می جوید. در این مبحث، شاعر مفاهیم ذهنی و عواطف درونی خود رابه واسطه عنصر خیال، احساس و اندیشه برای خواننده به نمایش می گذارد. شاعر پایداری که در آنروحیه ایستادگی و مقاومت در برابر زورگویی ها و ستم ها موج می زند، جزو موضوعات شاخص شاعرانملی گرا بوده است. در تصویرپردازی این نوع شعر، از عناصر خیال انگیز علم بیان و بدیع استفاده میشود. سمیح القاسم و محمود درویش از شاعران برجسته ادبیات پایداری فلسطین در این حوزه، تصاویرادبی معنامندی آفریده اند. مقاله حاضر با اساتفاده از شیوه توصیفی- تحلیلی مبتنی بر مطالعاتکتابخانه ای به تبیین کارکردهای تصاویر تشبیهی، کنایی، استعاری، نمادین و حس آمیزی در دو قصیده«قصیده الارض» از محمود درویش و «اطفال رفح» از سمیح قاسم پرداخته و با بررسی شیوه بهکارگیری تصاویر به ویژگی های مشترک و متمایز این دو شاعر در ارتباط دهی تصاویر خود با شعرپایداری فلسطین می پردازد. توصیف مفاهیم پایداری توسط دو شاعر بیش از هر چیز گویای حسوالای میهن گرایی و احساس تعهد صادقانه آنها نسبت به حال و آینده فرزندان سرزمین است که اینپدیده در گفتار سمیح القاسم با به چالش کشیدن مسئله درگیری و اشغال با زبانی دردمندانه و غالبا باترسیم فضاهای خفقان همراه است، در حالی که نگرش محمود درویش به این مسئله حالت امیدوارانهدارد و شاعر با تصویر زیبایی های طبیعی و توصیف کرامت مردم وطن سعی در ایجاد روحیه امید وخودباوری در مقابله با دشمن دارد.

کلیدواژه ها:

ادبیات پایداری ، تصاویر شعری ، خیال و عاطفه ، قصیده الارض ، اطفال رفح