تاملی در ضوابط عدم حصر شبهه
- سال انتشار: 1400
- محل انتشار: فصلنامه پژوهش های اصولی، دوره: 7، شماره: 26
- کد COI اختصاصی: JR_JHMS-7-26_006
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 410
نویسندگان
فقه و مبانی حقوق- دانشگاه تهران- پردیس فارابی قم
استادیار فقه و حقوق- دانشگاه تهران- پردیس فارابی
کارشناسی ارشد فقه و مبانی حقوق- دانشگاه قم
چکیده
هنگامی که مجتهد نتواند اماره ای برای اثبات حکم شرعی بیابد، به ناچار باید از اصول عملیه کمک بگیرد. یکی از اصول عملیه اشتغال است و محل جریان آن جایی است که مکلف علم به تکلیف دارد، اما نسبت به متعلق آن مردد است و امکان احتیاط نیز وجود دارد. از جمله مسائلی که در مبحث اشتغال مورد بررسی قرار می گیرد تمایز بین شبهه محصوره و غیرمحصوره است. مشهور فقها معتقدند که در صورت غیرمحصوره بودن شبهه، احتیاط لزومی ندارد؛ به همین خاطر ضوابطی را برای فرق گذاشتن میان شبهه محصوره و غیرمحصوره مشخص کرده اند. در این نوشتار که با روش توصیفی و تحلیلی و با استفاده از داده های کتابخانه ای انجام گرفت، به نقد و بررسی این ضوابط پرداخته شد و معلوم گردید که همگی این ضوابط دچار اشکال هستند و با بررسی ادله این نتیجه حاصل شد که عنوان محصوره و غیرمحصوره در هیچ دلیلی موضوع واقع نشده است و در مواردی که ادعا شده به خاطر عدم حصر شبهه حکم به عدم لزوم احتیاط شده، در واقع عناوین دیگری چون عسر و حرج و یا خروج از محل ابتلا علت واقعی عدم تنجز علم اجمالی بوده است.کلیدواژه ها
شبهه محصوره, شبهه غیر محصوره, احتیاط, علم اجمالی, ضابطهاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.