فراتحلیل مقایسه اثربخشی درمان مواجهه و پیشگیری از پاسخ، درمان شناختی-رفتاری و درمان های موج سوم رفتاری در اختلال وسواسی-اجباری

  • سال انتشار: 1397
  • محل انتشار: فصلنامه روان شناسی کاربردی، دوره: 12، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_QAPSY-12-4_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 201
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مهدی اکبری

استادیار روانشناسی بالینی دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی دانشگاه خوارزمی تهران

زهرا سادات حسینی

کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی دانشگاه زنجان

چکیده

هدف: هدف پژوهش مقایسه اثربخشی درمان مواجهه و پیشگیری از پاسخ، درمان شناختی-رفتاری و درمان­های موج سوم رفتاری بر اختلال وسواسی-اجباری در جامعه ایرانی بود. روش: روش پژوهش فراتحلیل و جامعه آماری شامل پژوهش های انجام شده در ایران بین سال­های ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۶ به تعداد ۵۸ پژوهش بود که از میان آن­ها ۳۴ پژوهش با توجه به ملاک­های ورود و خروج به­عنوان نمونه پژوهش انتخاب و در نهایت ۱۳ اندازه اثر برای درمان مواجهه و پیشگیری از پاسخ، ۱۹ اندازه اثر برای درمان شناختی-رفتاری و ۱۲ اندازه اثر برای درمان­های موج سوم رفتاری گزارش شد. مقیاس اندازه اثر تفاوت میانگین معیار بود و تحلیل آماری با نرم افزار جامع فراتحلیل انجام شد. یافته­ها: نتایج نشان داد که شیوه­های مداخله ای مواجهه و پیشگیری از پاسخ (۸۱۵/۱ =d، ۰۵/۰ =P)، شناختی-رفتاری (۵۴۲/۱ =d، ۰۵/۰ =P) و موج سوم رفتاری (۶۸۸/۱ =d، ۰۵/۰ =P) در درمان اختلال وسواسی-اجباری موثر بوده اند. بررسی متغیر نوع درمان، به­عنوان متغیر تعدیل ­کننده نشان داد که تفاوت بین درمان­های مورد استفاده در پژوهش معنا­دار نیست. نتیجه­گیری: بر اساس یافته­های فراتحلیل حاضر می­توان چنین نتیجه گرفت که مهم­ترین فرایند درمانی در درمان اختلال وسواسی-اجباری، مواجهه است که جزء مولفه­ اساسی هر سه رویکرد درمانی محسوب می­شود و احتمالا اضافه کردن مولفه­ های شناختی، ذهن ­آگاهی و پذیرش خیلی به تقویت اثربخشی درمان رفتاری مبتنی بر مواجهه و پیشگیری از پاسخ در درمان بیماران ایرانی دچار اختلال وسواسی-اجباری منجر نمی­ شود.

کلیدواژه ها

پیشگیری از پاسخ, رفتاری, شناختی, فراتحلیل, مواجهه, موج سوم, وسواسی-اجباری

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.