واکاوی حقوقی ضمان غرور در عقد نکاح

ازدواج هسته ی اول ایجاد خانواده و آن نیز به نوبه ی خود سنگ بنای واحدی در جامعه ی انسانی است. نوع پایه گذاری و میزان اندیشه و تدبر در آن در میزان پیشرفت یا انحطاط سقوط یا صعود جامعه تاثیر دارد؛ فریب در نکاح هم، یکی از مباحث مهم و قابل توجه در حقوق خانواده می باشد، فریب در ازدواج (تدلیس) به مفهوم اثبات صفات مطلوب یا رفع عیوب به صورت دروغین، از جمله عواملی است که فروپاشی نظام جامعه را به دنبال دارد. این مسئله، امروزه ابعاد وسیع تری نسبت به گذشته پیدا کرده و پرونده های موجود در دادگاه های خانواده، مبین این حقیقت تلخ است که متاسفانه ازدواج های فراوانی به دلیل عدم صداقت یکی از طرفین و فریب طرف دیگر به دلیل فرصت طلبی و سوء استفاده منجربه جدایی می شود. اگر در عقد نکاح زوج یا زوجه فریب خورده باشند، در این صورت، برای فریب دهنده مسئولیت و ضمان ایجاد می شود.. پرسش اینجاست که بر فرض ایجاد غرور در عقد نکاح چه ضمانت اجرایی مدنی و کیفری برای آن وجود دارد؟ ضمان خسارت اعم است از خسارات مادی و معنوی. هر چند که قانون مدنی در خصوص لزوم جبران ضرر معنوی ساکت بوده، اما باید گفت که مدلﱢس علاوه بر خسارات مادی، ضامن خسارات معنوی نیز می باشد و در تعیین خسارات معنوی همه صدمات و لذت های روحی و جسمی را باید به حساب آورد و دادگاه بایستی با ملاحظه تمام اوضاع و احوال قضیه به استناد ماده ۳قانون آئین دادرسی مدنی، میزان و طریقه آن را معین نماید. قانونگذار، علاوه بر ضمان مدنی مدلﱢس، ضمانت کیفری از ۶ ماه تا ۲ سال حبس تعزیری تعین نموده است (ماده ۶۴۷ قانون مجازات اسلامی) برای اعمال خیار فسخ نکاح غیر از بیماری عنن، نیازی به رجوع به دادگاه و اذن حاکم شرع نیست. اما با وجود این مدعی برای احراز انحلال نکاح، باید در دادگاه اقامه دعوا کند و ادعای خود را به استناد وجود یکی از موجبات فسخ نکاح اثبات کند.و دعوی نیازمند تقدیم دادخواست فسخ نکاح با درج علت به دادگاه صلاحیت دار می باشد.

کلیدواژه ها:

قاعده غرور ، تدلیس ، عیوب ، فسخ