سمانه حبیبی زاده - دانشجوی دکتری ، گروه زمینشناسی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز،ایران

مطالعه ی کیفیت آب زیرزمینی، گامی مهم در جهت استفاده ی بهینه و بهره برداری صحیح از این منابع میباشد . در این تحقیق بمنظور مطالعه ی کیفیت آب زیرزمینی آبخوان دشت جنوب دریاچه ی ارومیه ۶۶ نمونه آب زیرزمینی از چاه های بهره برداری جمع آوری شد. جهت تعیین میزان کاتیونها (سدیم، کلسیم، منزیم و پتاسیم) و آنیونها (بیکربنات، کلر و سولفات) و همچنین پارامترهای فیزیکوشیمیایی (دما، PH ، هدایت الکتریکی، سختی کل و کل مواد جامد محلول) تحت آنالیز شیمیایی قرار گرفتند. بمنظور ارزیابی نحوهی پراکندگی یونها در آبهای زیرزمینی از نمودار پایپر، استفاده شد. دیاگرام پایپر نشان داد آبهای منطقه عمدتا تیپ و رخساره ی سولفاته ی سدیک دارند. در این آبها غلظت کاتیونهای Na+ و K+ بیشتر از Ca۲+ و Mg۲+ است و غلظت آنیون So۴۲- بیشتر از Hco۳- و Cl- است. بررسی ها نشان داد که ویژگیهای شیمیایی آبهای زیرزمینی منطقه توسط لیتولوژی مخزن، رسوبات مسیر جریان و ترکیب شیمیایی آب دریاچه ی ارومیه کنترل می شود. ارزیابی کیفیت آب برای مصرف شرب به روش شولر نشان داد که آبهای زیرزمینی مناطق جنوبی شامل شهرستانهای تکاب و شاهین دژ از وضعیت بهتری نسبت به بخشهای مجاور دریاچه ی ارومیه برخوردارند. شاخص های نسبت جذب سدیم، شوری، سدیم کربنات باقی مانده و دیاگرام ویلکوکس نشان داد که غالب آبهای زیرزمینی برای کشاورزی مناسب و قابل استفاده است. همچنین از نظر صنعتی اکثر نمونه ها با استفاده از شاخص ضریب لانژیه در رده ی آبهای رسوبگذار قرار گرفتند

کیفیت آب زیرزمینی،جنوب ارومیه،آنالیز ژئوشیمیایی،شولر،ویلکوکس