بررسی اسکلت محوری گونه Varanus nesterovi در ایران

تنوع در اسکلت سوسماران بیانگر یافتن راه حلهای متعدد برای مشکلات بیومکانیکی و نشان دهنده فشارهای مختلف تکاملی به ایجاد شکلهای مختلف بدن آنها می باشد. تا کنون مطالعه ی در زمینه اسکلت وارانوس در ایران صورت نگرفته است؛ گونه Varanus nesterovi یکی از سه گونه جنس وارانوس در ایران است که در سال ۲۰۱۵ از مناطق غربی رشته کوه های زاگرس در مرز ایران و عراق معرفی شد. در این مطالعه از نمونه های V. nesterovi موجود در موزه جانورشناسی دانشگاه رازی کرمانشاه استفاده گردید. برای بررسی اسکلت، از دو روش استفاده شده است: الف) خارج کردن اجزاء اسکلتی و عکسبرداری از آنها ب) استفاده از روش .CT-scan اسکلت محوری شامل جمجمه، ستون مهره و دنده ها است. جمجمه V. nesterovi از ۴۰ قطعه استخوان و ۴۶ دندان پلئورودونت تشکیل شده است، با احتساب مهره های گردن این گونه دارای ۲۹ مهره پیش خاجی از نوع پیش کاو و ۷۲ مهره دمی است. وارانوس نه مهره گردنی دارد که در سطح جانبی مهره چهار و پنج برجستگی نسبتا کوچکی دیده میشود، مهره ششم و هفتم هر کدام دارای دنده کوتاه اند، دنده های متصل به مهره های هشتم و نهم تا نزدیکی استخوان جناغ کشیده شده اند. دنده های تنه ی V. nesterovi از سه دنده حقیقی متصل به مهره های اول تا سوم سینه ای، ۱۱ دنده شناور متصل به مهره های ۱۳ تا ۲۳ تنه، پنج دنده شکمی کوتاه متصل به مهره های ۲۴ تا ۲۸ تشکیل شده اند. مهره آخر قبل از مهره های خاجی فاقد دنده است.

کلیدواژه ها:

سوسمار بزمجه ، استخوان ، مهره ، جمجمه