جمیله پازوکی - استاد گروه زیست شناسی، دانشکده ی علوم و فناوری های زیستی، شهید بهشتی، تهران، ایران،
سیده سارا موسوی - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه زیست شناسی، دانشکده ی علو م و فناوری های زیستی، شهید بهشتی، تهران، ایران
راضیه مرندی - کارشناسی ارشد گروه زیست شناسی، دانشکده ی علو م و فناوری های زیستی، شهید بهشتی، تهران، ایران

کیتین به عنوان فراوان ترین آمینو پلی ساکارید موجود در طبیعت میباشد .پوشش خارجی سخت پوستانی همچون خرچنگ، لابستر، میگو و برخی سرپایان و...شامل کیتین هستند. کیتوزان پلیمری است که از دی استیلاسیون کیتین به دست می آید. کیتین و کیتوزان توجه زیادی را به خصوص در زمینه صنایع پزشکی و دارویی به خود جلب کرده اند. هدف از انجام این پژوهش استفاده از دور ریزهای دریایی جهت تولید ترکیبات زیستی مانند کیتوزان می باشد. کیتوزان از پوسته ی میگوی p. semisulcatus و اسکلت خارجی، قسمت کاراپاس، سینه وشکم، چنگک و پاهای خرچنگ شناگر آبی p. segnis با استفاده از اسید کلریدریک (HCl)، هیدروکسید سدیم (NaOH) و پراکسید هیدروژن (H۲O۲) در غلظت ها و درجه حرارت های مختلف طی فرآیندهایی به منظور حذف مواد معدنی، پروتئینی، رنگدانه ها و روشهای مختلف استیلاسیون استخراج شد. این مطالعه به وسیله ی تغییرات غلظت و دمای مواد در پیش آمده صورت گرفت. درصد خلوص کیتوزان بهینه با استفاده ازآنالیز FTIR مشخص و مقدار آن %۸۱ برآورد شد. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که پوسته خرچنگ و میگو به عنوان یک منبع بالقوه جهت تولید کیتین و کیتوزان می باشند. استخراج مواد زیست فعال از دور ریزهای موجودات دریایی می تواند مسیری در جهت کاهش آلودگی های محیط زیستی و استفاده بهینه از آن ها برای جایگزینی این مواد با مواد شیمیایی ناسازگار با محیط زیست، در حل مشکلات زیست محیطی جوامع انسانی است.

دور ریز های دریایی، سخت پوست، مواد زیست فعال، کیتوزان