بررسی تنوع ژنتیکی گیاه آبزی Zannichellia L. در ایران

گیاه آبزی Zannichellia L. (متعلق به خانواده (Potamogetonaceae یک گیاه آبزی جهن وطن است که در سراسر زیستگاه های آبی ایران پراکنش دارد. با توجه به تنوعات مورفولوژیکی بالای این جنس (وجود دو واریته برای این جنس در ایران)، جمعیت های این گیاه بایستی از تنوع ژنتیکی بالایی برخوردار باشند. تاکنون هیچ گونه مطالعه مبسوطی در ارتباط با تنوع ژنتیکی Zannichellia در ایران تحقق نپذیرفته است. با توجه به موقعیت جغرافیایی خاص کشور ایران نظیر وجود رشته کوه های مختلف، بیابان ها و دشت ها که منجر به ایجاد تنوع زیستگاهی حتی در فواصل جغرافیایی کوتاه می شوند، بررسی تنوع ژنتیکی این گیاه در ایران حائز اهمیت است. بنابراین هدف از انجام این مطالعه، بررسی تنوع ژنتیکی جمعیت های مختلف Zannichellia در ارتباط با تنوعات جغرافیایی محیطی با استفاده از نشانگرهای مولکولی مختلف ISSR و SRAP است. بدین منظور نمونه های DNA ژنومی تعداد ۱۸۰ فرد با استفاده از روش تغییر یافته CTAB از بافت برگ استخراج شد. سپس تعداد ۱۰ آغازگر ISSR و ۸ آغازگر SRAP مورد استفاده قرار گرفت. نتایج حاصل از آنالیز خوشه ای با استفاده از نرم افزار NTSYSpc version ۲.۰۲ و آنالیز مولفه اصلی با استفاده از نرم افزار GenALEx version ۶.۵ حاکی از تنوع ژنتیکی بالای این جنس است. نتایج آنالیز STRUCTURE version ۲.۳، تعداد ۸ گروه ژنتیکی را برای جمعیت های این جنس نشان داد که دال بر اثر موانع جغرافیایی مختلف بر تمایز ژنتیکی بالای جمعیت های این گیاه است. تفرق ژنتیکی بالا میان جمعیت های این جنس در ایران نشاندهنده لزوم اتخاذ سیاست های مدیریتی جهت حفظ خزانه ژنتیکی جمعیت های این گیاه است.

کلیدواژه ها:

تفرق ژنتیکی ، موانع جغرافیایی ، Potamogetonaceae ، ISSR ، SRAP