تنش شوری واسطه تغییرات رشد در گیاه زنیان (Trachyspermum copticum)

تحمل تنش شوری در گیاهان با تغییر در واکنشهای مولکولی توام با تغییر در ترانسکریپتوم، متابولوم و پروتئوم القاء میشود. غربالگری اکسشن ها برای تحمل شوری میتواند یک روش سریع برای شناسایی گیاهانی باشد که به احتمال زیاد در هنگام کاشت در مناطق شور، زنده می مانند. برای بررسی اثرات تنش شوری در برخی از اکسشنهای زنیان، آزمایشی به صورت فاکتوریل بر اساس طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در گلخانه انجام شد. فاکتورهای مطالعه شده شامل تنش شوری (تیمار بدون تنش شوری و ۱۰۰ میلی مولار NaCl)و ده اکسشن زنیان (شیراز، اصفهان، همدان، زاهدان ، تبریز، مشهد۱ ، مشهد ۲، یزد، اهواز و اراک) بود. بر اساس نتایج، تنش شوری در مقایسه با شاهد به ترتیب بر روی برخی از صفات مورفولوژیکی از جمله ارتفاع ساقه اصلی، وزن تر و وزن خشک ۱۱/۷۳، ۴۴/۶۶، ۲۸/۳۱ درصد اثر کاهشی داشت. بین صفات اندازه گیری شده در بین اکسشنها اختلاف معنی داری وجود داشت، به طوری که در شاهد، بیشترین ارتفاع اصلی ساقه مربوط به توده همدان ۷۸/۱۲) سانتیمتر)، بیشترین وزن تر ۲۲/۸۴) گرم) و بیشترین وزن خشک ۱/۰۶) گرم) مربوط به توده مشهد ۱ بود، همچنین در سطح ۱۰۰ میلی مولار NaCl، بیشترین ارتفاع ساقه اصلی مربوط به توده اهواز ۶۳/۹۶) سانتیمتر)، بیشترین وزن تر ۸/۱۶) گرم) و بیشترین وزن خشک ( ۱/۰۸ گرم) مربوط به اکسشن زاهدان بود. میتوان نتیجه گرفت که آستانه شوری، که در آن کاهش قابل توجهی در صفات مورفولوژیکی در واحد شوری وجود دارد، برای ده اکسشن بیش از ۱۰۰ میلی مولار است. بنابراین در زنیان، شناسایی مکانیسمهای فیزیولوژیکی و تنظیمی تحت شوری و همچنین آستانه پتانسیل آب که در آن اختلال عملکرد فیزیولوژیکی رخ میدهد، میتواند به توسعه استراتژیهای سازگاری برای حفاظت از این محصول در شرایط شوری غیر منتظره کمک کند.

کلیدواژه ها:

گونه های حساس به شوری ، شاخصهای مورفولوژیکی ، غربالگری اکسشن ها