بررسی اثر عصاره هیدروالکلی گیاه گل سازوئی (Scrophularia striata) بر انگلزدایی از سبزیجات خام

گیاه گل سازوئی با نام علمی Scrophularia striata یکی از گیاهان بومی ایران است که از نظر طب سنتی دارای اهمیت بوده و از زمانهای گذشته تا به امروز مورد استفاده قرار گرفته است. هدف از این پژوهش، بررسی اثرات غلظتهای مختلف گیاه گل سازوئی بر انگل زدایی از سبزیهای خوردنی در شهر ایلام میباشد. گیاه مورد مطالعه در بهار ۱۳۹۹ از مناطق کوهستانی استان ایلام جمع آوری، و مورد شناسایی و تایید قرار گرفتند. نمونه ها در سایه خشک و با کمک آسیاب برقی پودر تهیه گردید. عصاره هیدروالکلی برگ و ساقه گیاه مورد مطالعه با استفاده از دستگاه سوکسله به دست آمد. سپس نمونه های سبزیجات خام خوراکی توسط عصاره ساقه گیاه گل سازوئی با غلظتهای ۰/۰۱، ۰/۱، ۱ و ۲ درصد، و با مدت تماس ۱۵ دقیقه شستشو داده شدند. پس از ۲۴ ساعت، رسوب حاصل سانتریفوژ، و از رسوب به دست آمده اسلاید تهیه گردید و با میکروسکوپ نوری مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که غلظت ۲ درصد از عصاره گل سازوئی دارای بهترین قدرت انگل زدایی میباشد. بیشترین انگلهای جداسازی شده مربوط به لارو نماتودها (با ۲۴۹ عدد انگل)، آسکاریس با ۵۴ عدد انگل و تک یاخته انتامبا کلی با ۵۳ عدد انگل بود. کمترین میزان انگل های جدا شده نیز مربوط به تریکوسفال و ایزوسپورا (هر کدام با ۲ عدد انگل) میباشد. میزان انگل زدایی عصاره ۲ درصد بیشتر از سایر غلظتهای مورد استفاده بود. نتایج این تحقیق نشان داد که عصاره هیدروالکلی این گیاه را میتوان به عنوان شوینده و پاک کنندهای طبیعی در نظر گرفت که دارای قدرت انگل زدایی مناسبی از میوه و سبزیجات خوردنی میباشد.

کلیدواژه ها:

تشنه داری ، گیاهان دارویی ، استان ایلام ، روش سوکسله ، انگل