مریم رضازاده - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز، ایران
احسان عطازاده - استادیار گروه زیست شناسی گیاهی، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز، ایران

جلبک ها یکی از تولید کنندگان اولیه زنجیره غذایی بر روی زمین می باشند. جلبک ها کاربرد های زیادی در ارزیابی کیفیت آب رود خانه ها و انواع اکوسیستم های آبی دارند. در بین جلبک ها دیاتومه ها دارای اهمیت خاصی برای ارزیابی کیفیت آب هستند. چون آنها پاسخ های بسیار خوبی برای هر گونه تغییرات فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی در رودخانه ها و هر گونه اکوسیستم های آبی را نشان می دهند. این تحقیق به بررسی جوامع دیاتومه ای رودخانه مرداق و تاثیر عوامل اقلیمی-اکولوژیکی بر روی تنوع گونه ای و زیست توده این رود خانه می پردازد. در هر ناحیه نمونه های پریفیتون جلبکی از ۴ ایستگاه مختلف جمع آوری شده اند. تمامی نمونه ها برای حذف مواد آلی و معدنی و شستوشوی دیواره سیلیسی دیاتومه ها نخست با آب اکسیژنه %۳۵ داغ و سپس با اسید کلریدریک %۳۵ تیمار شده اند. همچنین عوامل فیزیکی و شیمیایی نظیر PH, EC, COD, DO اندازه گیری شد. شناسائی دیاتومه ها با استفاده از میکروسکوپ نوری انجام گرفت. نتایج حاصله نشان داد که گونه های Diatoma vulgaris Gomphonema sp و Nitzschia amphibia دارای غالبیت بیشتر در این رودخانه هستند. همچنین نتایج حاصله نشان داد به دلیل عوامل اقلیمی-اکولوژیکی مثل بارندگی در فصل بهار Nitzschia amphibia و در تابستان و پاییز به دلیل کمبود آب گونه Diatoma vulgaris بیشترین پراکنش را در رودخانه داشتند. نتایج بدست آورده سهم مهمی از فلور دیاتومه ایران بوده و می تواند برای شناسایی گونه های دیگر مفید باشد.

رودخانه مرداق، اکولوژی، تاکسونومی، دیاتومه ها