تغییرات زمانی خشکسالی هواشناسی - هیدرولوژیکی (مطالعه موردی: استان گیلان)
- سال انتشار: 1400
- محل انتشار: فصلنامه مدل سازی و مدیریت آب و خاک، دوره: 1، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_MMWS-1-2_001
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 376
نویسندگان
دانشجوی دکتری، پردیس بین المللی ارس، دانشگاه تهران، تهران
دانشجوی دکتری، گروه احیاء مناطق خشک و کوهستانی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، تهران
دانشیار، گروه احیاء مناطق خشک و کوهستانی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، تهران
چکیده
خشکسالی به عنوان یکی از پدیده های محیطی شناخته شده و در واقع بخش جدایی ناپذیری از تغییرات اقلیمی است که می تواند در هر منطقه جغرافیایی حادث شود. در این مطالعه برای بررسی شدت، مدت و وسعت خشکسالی از داده های ماهانه و متوسط بارندگی سالانه ۱۷ ایستگاه متعلق به سازمان هواشناسی کشور از سال ۱۳۵۱ تا ۱۳۹۶ واقع در استان گیلان استفاده شده است. به منظور بررسی و مقایسه قابلیت شاخص های خشک سالی هواشناسی و هیدرولوژیکی، شاخص بارش استاندارد شده (SPI) و شاخص خشکی جریان رودخانه ای (SDI) بسته به قابلیت مقدار شاخص، شدت و مدت خشک سالی برای کل استان در مقیاس سالانه و دوره های سه، شش، نه و ۱۲ ماهه محاسبه شد. نقشه های پهنه بندی با روش وزن دهی معکوس فاصله (IDW) تهیه شد. نتایج حاصل از پهنه بندی شدت خشکسالی طی دوره آماری مورد مطالعه در استان گیلان نشان داد که طبق آمار و اطلاعاتی که از یک دوره آماری از سال ۱۳۵۱ تا ۱۳۹۶ در مقدار SPI سه ماهه به دست آمده، این شاخص رو به ترسالی نموده است، ولی در دوره های شش، نه و ۱۲ ماه اکثر شهرهای استان گیلان رو به نرمالی بوده و خشک سالی با بیش ترین درصد احتمالات در مساحت تغییرات مکانی که به صورت مثبت است مشاهده شد. هم چنین نقشه هایی که از درون یابی مقدار SPI در چهار دوره آماری با بهترین برازش درون یابی به دست آمده است نشان می دهد که با نزدیک شدن به سال ۱۳۹۶ مقدار شاخص خشکسالی نسبت به ۱۳۵۱ بیش تر شده و اکثر شهرهای استان را محدوده خشک سالی بیش تری در برگرفته است. هم چنین بر اساس نقشه ها عمده خشکسالی در منطقه در ایستگاه های واقع در جنوب و جنوب شرقی منطقه مورد مطالعه اتفاق افتاده است. مقدار SDI نیز نشان داد که عمده ایستگاه ها فاقد خشک سالی و یا دارای خشک سالی متوسط هستند.کلیدواژه ها
شدت خشکسالی, نقشه پهنه بندی, SDI, SPIاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.