اثرات تغییر اقلیم بر پراکنش و مطلوبیت زیستگاه سمندر به شدت در خطر انقراض، Neurergus derjugini Nesterov, ۱۹۱۶ (دم داران: سالاماندریده): از دوره معاصر تا ۲۰۳۰

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: مجله تاکسونومی و بیوسیستماتیک، دوره: 13، شماره: 46
  • کد COI اختصاصی: JR_TBJ-13-46_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 235
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

رسول کرمیانی

استادیار گروه زیست شناسی دانشکده علوم، دانشگاه رازی کرمانشاه، کرمانشاه، ایران

چکیده

بررسی پیامدهای تغییرات اقلیم بر پراکنش و استقرار گونه ها برای بیشتر پژوهشگران جالب و تامل برانگیز است. سمندر کردستانی (Neurergus derjugini) ازجمله گونه های به شدت در خطر انقراض (Critically Endangered) در فهرست سرخ IUCNاست و در کوههایاورماندرایران،مرزعراقو ترکیه پراکنش دارد. امروزه جمعیت این گونه به دلیل عوامل متعددی ازجمله تغییر اقلیم رو به کاهش و در معرض تهدید جدی است. در این مطالعه با استفاده از رویکرد بی نظمی بیشینه (MaxEnt) براساس متغیرهای اقلیمی (بارشی و حرارتی) و توپوگرافی (ارتفاع و شیب)، پتانسیل پراکنش، تعیین زیستگاههای مناسب و پیش بینی آنها در عصر حاضر و آینده (سال ۲۰۳۰) با استفاده از سناریوهای نماینده خط سیر غلظت گازهای گلخانه ای (RCP ۲.۶ و RCP ۸.۵) برای سمندر کردستانی ارزیابی شد. میزان بارش سردترین سه ماهه سال (۸/۳۸ درصد)، شیب زمین (۸/۲۶ درصد) و دامنه تغییرات سالانه دما (۶/۱۳ درصد) عوامل مهم شکل دهنده پراکنش N. derjugini در دوره معاصر بودند. برای سال ۲۰۳۰ در سناریوهای RCP ۲.۶و RCP ۸.۵ به ترتیب میزان بارش در سردترین سه ماه سال (۸/۴۳ و ۷/۴۲ درصد)، توزیع فصلی بارش (۲۸ و ۶/۳۰ درصد) و تغییرات فصلی دما (۰۸/۲۰ و ۲/۲۴ درصد) عوامل مهم شکل دهنده پراکنش گونه بودند. به نظر می رسد تغییر اقلیم نقش چشمگیری در تکه تکه شدن و از بین رفتن زیستگاههای N. derjugini در عصر حاضر و آینده دارد؛ هرچند نمی شود فعالیت بشر را در تخریب و تغییر زیستگاهها نادیده گرفت.

کلیدواژه ها

سمندر کردستانی, شرایط اقلیم, پتانسیل پراکنش, آینده

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.