بررسی تاثیر عملیات حرارتی فلز پایه بر ریزساختار آلیاژ برنج پس از فرایند اصطکاکی اغتشاشی

مس و آلیاژهای آن به علت داشتن ویژگی هایی از قبیل استحکام و داکتیلیته خوب، مقاومت به خوردگی بالا و هدایت الکتریکی و حرارتی بالا در مهندسی مواد بسیار کاربرد دارند. محدودیت جوشکاری مس و برنج ها در درجه اول ناشی ضریب بالای هدایت حرارتی آن ها و در درجه دوم از تبخیر فلز روی و در مرحله بعدی جذب هیدروژن و شکننده شدن درز جوش است. لذا برای غلبه بر این مشکلات فرایند اصطکاکی اغتشاشی به همراه عملیات حرارتی آنیل و کوئنچ مواد اولیه مورد استفاده قبل از فراوری قرار گرفت. با استفاده از نرم افزار Digimiazer اندازه دانه ها در فلز پایه و دکمه جوش نمونه های جوشکاری شده محاسبه گردید. هم چنین برای بدست آوردن درصد فازی در نمونه ها از نرم افزار Clemex استفاده شد. نتایج نشان می دهد که تبخیر فلز روی اتفاق نیافتاده است و ریزتر بودن دانه های نمونه ی آنیل شده، باعث دست-یابی به ریزسختی بالاتر شده است. به علت وجود عنصر روی به عنوان عنصرآلیاژی محلول در فاز α، در برنج های تک فاز و فاز α و β در برنج دوفازی، سختی فاز α باعث ایجاد کرنش شدید در ناحیه جوش شده، محل های جوانه زنی بیشتری را در اثر تغییرشکل پلاستیک شدید بوجود آورده که باعث ریزتر شدن دانه ها در فرایند تبلور مجدد دینامیکی می گردد. ناحیه ی SZ دارای دانه های تبلور مجددیافته دینامیکی با ساختار دو فازی α وβ بوده که درصد فازα برابر ۵۸ درصد و فازβ، ۴۲ درصد می باشد که باتوجه به ریزساختار فلز پایه از مقدار فازβ کاسته شده و به مقدار فازα افزوده شده است.

کلیدواژه ها:

عملیات حرارتی ، آلیاژهای مس ، تبخیر روی ، فرایند اصطکاکی اغتشاشی